Stanisław Staszic: Różnice pomiędzy wersjami

Z Historia AGH
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 3: Linia 3:
|given-name=Stanisław
|given-name=Stanisław
|image=Stanislaw_Staszic.jpg
|image=Stanislaw_Staszic.jpg
|birth_date=16 listopada 1755
|birth_date=przed 6 listopada 1755
|birth_place=Piła
|birth_place=Piła
|death_date=20 stycznia 1826
|death_date=20 stycznia 1826
|death_place=Warszawa
|death_place=Warszawa
|fields=geologia, organizacja przemysłu, działalność społeczna
|fields=geologia, organizacja przemysłu, działalność społeczna
|function=uczony, filozof, przyrodnik, działacz i pisarz polityczny, ksiądz
|faculty=Patron AGH
|name=Stanisław Staszic
|name=Stanisław Staszic
|honorific-suffix=
|native_name=
|native_name_lang=
|image_size=58620
|image_size=58620
|alt=
|caption=
|resting_place=
|resting_place_coordinates=
|other_names=
|residence=
|citizenship=
|nationality=
|workplaces=
|alma_mater=
|thesis_title=
|thesis_url=
|thesis_year=
|doctoral_advisor=
|academic_advisors=
|doctoral_students=
|notable_students=
|known_for=
|varia=
|author_abbrev_bot=
|author_abbrev_zoo=
|influences=
|influenced=
|signature=
|signature_alt=
|website=
|footnotes=
|spouse=
|children=
}}
}}
'''Stanisław Staszic''' (1755–1826)
'''Stanisław Staszic''' (1755–1826)


Specjalność: geologia, organizacja przemysłu, działalność społeczna
'''Patron AGH'''


'''uczony, filozof, przyrodnik, działacz i pisarz polityczny, ksiądz'''


== Życiorys ==
Dyscyplina/specjalności: geologia, organizacja przemysłu, działalność społeczna


== Nota biograficzna ==


Urodził się przed 6 listopada 1755 r. w Pile, zmarł 20 stycznia 1826 r. w Warszawie i tam też pochowany w kościele OO Kamedułów na Bielanach, obecnie teren Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Po uzyskaniu święceń w Kolegium Lubrańskiego w Poznaniu, wyjechał do Paryża, gdzie studiował nauki przyrodnicze w College de France. Studiował również w Lipsku i w Getyndze. W 1782 r. uzyskał doktorat praw i objął wykłady języka francuskiego na Akademii Zamojskiej. Prowadził badania przyrodnicze na Lubelszczyźnie i Chełmońszczyźnie, na Wołyniu i Podolu, a z czasem na obszarze całego kraju, szczególnie dużo uwagi poświęcając budowie geologicznej i bogactwom mineralnym Karpat. Sporządził pierwszą mapę geologiczną Polski. Odkrył pokłady węgla w Dąbrowie Górniczej i zainicjował ich eksploatację. W 1816 r. został dyrektorem Wydz. Przemysłu i Kunsztów w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. Wówczas wiele zrobił dla rozwoju i modernizacji krajowego przemysłu, głównie zakładów metalowych, hutnictwa i górnictwa na terenie Zagłębia Staropolskiego. Utworzył w Kielcach Szkołę Akademiczno-Górniczą (1816), pierwszą w Polsce uczelnię techniczną kształcącą fachowców dla przemysłu. Doprowadził do powstania Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa pod Warszawą, współuczestniczył w organizacji Szkoły Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego w Warszawie (1826), pierwszej polskiej wyższej uczelni technicznej. Przyczynił się również do powstania uniwersytetu w Warszawie. Utworzył w swoich dobrach rodzaj spółdzielni chłopskiej. Przyczynił się do powstania Instytutu Głuchoniemych w Warszawie. Cały swój majątek zapisał na rzecz szpitali, szkół oraz budowy pomnika M. Kopernika.
Urodził się przed 6 listopada 1755 roku w Pile, zmarł 20 stycznia 1826 roku w Warszawie i tam też pochowany w kościele OO Kamedułów na Bielanach, obecnie teren Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
 
Po uzyskaniu święceń kapłańskich w Kolegium Lubrańskiego w Poznaniu, wyjechał do Paryża, gdzie studiował nauki przyrodnicze w College de France. Studiował również w Lipsku i w Getyndze. W 1782 roku uzyskał doktorat praw i objął wykłady języka francuskiego na Akademii Zamojskiej. Prowadził badania przyrodnicze na Lubelszczyźnie i Chełmońszczyźnie, na Wołyniu i Podolu, a z czasem na obszarze całego kraju, szczególnie dużo uwagi poświęcając budowie geologicznej i bogactwom mineralnym Karpat. Sporządził pierwszą mapę geologiczną Polski. Odkrył pokłady węgla w Dąbrowie Górniczej i zainicjował ich eksploatację. W 1816 roku został dyrektorem Wydziału Przemysłu i Kunsztów w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. Wówczas wiele zrobił dla rozwoju i modernizacji krajowego przemysłu, głównie zakładów metalowych, hutnictwa i górnictwa na terenie Zagłębia Staropolskiego.
 
Utworzył w Kielcach Akademię Górniczą (1816), pierwszą w Polsce uczelnię techniczną kształcącą fachowców dla przemysłu. Doprowadził do powstania Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa pod Warszawą, współuczestniczył w organizacji Szkoły Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego w Warszawie (1826), pierwszej polskiej wyższej uczelni technicznej. Przyczynił się również do powstania uniwersytetu w Warszawie. Utworzył w swoich dobrach rodzaj spółdzielni chłopskiej. Przyczynił się do powstania Instytutu Głuchoniemych w Warszawie. Cały swój majątek zapisał na rzecz szpitali, szkół oraz budowy pomnika M. Kopernika.


Prowadził działalność publicystyczną na rzecz reform, opisał własną teorię na temat dziejów ziemi, opublikował wielkie dzieło historio-filozoficzne „Ród ludzki”.
Prowadził działalność publicystyczną na rzecz reform, opisał własną teorię na temat dziejów ziemi, opublikował wielkie dzieło historio-filozoficzne „Ród ludzki”.


W 1969 r. z okazji 50-lecia istnienia AGH, nadano im. Stanisława Staszica.
W 1969 roku z okazji 50-lecia istnienia AGH, uczelni nadano imię Stanisława Staszica.
 
 
== Źródła do biogramu  ==
====Książki====
 
* Czarniecki s: Pokłosie staszicowskie. Piła 2009, 310, [1] s., [foto]
* Goetel W.: Stanisław Staszic : na 50-lecie Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Kraków 1969, 57, [4] s., [foto]
* Krokowski S.: Stanisław Staszic : syn ziem odzyskanych. Poznań 1948, 71, [1] s.
* Łotys Z.: Stanisław Staszic : filozof i reformator społeczny. Olsztyn 1999, 219, [1] s.
* Nowa Encyklopedia Powszechna. T. 6. Warszawa 1996, s. 33-34
* Przyrowski Z.: Kto to był? : popularny słownik biograficzny. Warszawa 1996, s. 579-580
* Radwańska-Paryska Z., Paryski, W. H.: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin 1995, s. 1143-1145, [foto]
* Skodlarski J.: Nowe spojrzenie na poglądy i działalność Stanisława Staszica. Łódź 2010, 131 s.
* Słownik biograficzny techników polskich. Z. 9. Red. Z. Skoczyński. Warszawa 1998, s. 127-128
* Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. B. Orłowskiego. Katowice 1986, s. 197-198
* Stanisław Staszic : materiały Sesji Staszicowskiej, Piła 19-20 września 1995. Red. J. Olejniczak. Piła 1995, 254 s.
* Stanisław Staszic - mąż stanu i twórca przemysłu w Królestwie Kongresowym : szlakiem działalności Stanisława Staszica : seminarium, Politechnika Warszawska 30 czerwca 2011 roku. Kom red. G. Borończyk-Płaska, J. Grabski, W. Zych. Warszawa 2012, 92 s., [foto]
* Stanisław Staszic i jego dzieło : materiały sesji naukowej Stanisław Staszic a współczesne osiągnięcia geologii polskiej : Piła 27-28 marca 1976 r. : praca zbiorowa. Pod red. J. Topolskiego. Poznań 1978, 169 s. (Biblioteka "Rocznika Nadnoteckiego" ; T. 2).
* Stanisław Staszic i jego epoka. Red. C. Kucharska, Z. Popławski. Piła 2007, 147 s., [foto]
* Stanisław Staszic twórca polskiego wyższego szkolnictwa technicznego : sympozjum, Kielce 28 czerwca 2010 r. Red. S. Meducki. Kielce 2010, 117 s., [foto]
* Wójcik Z.: Stanisław Staszic. Radom 2008, 476 s., [foto]
* Wójcik Z.: Stanisław Staszic : organizator nauki i gospodarki. Kraków 1999, 220 s., [foto]
 
====Artykuły====


* Barchański B., Korzec M.: Stanisław Staszic dla współczesności - nowe odczytanie idei Staszicowskich - Seminarium w Akademii Górniczo-Hutniczej 10 maja 2012 roku. ''Biuletyn AGH'' 2012, nr 53, s. 7-8, [foto]
* Bęben A.: Stanisław Staszic - patriota, człowiek czynu. ''Vivat Akademia : AGH'' 2008, nr 1, s. 18-20
* Ciechocińskie tężnie - z inicjatywy Stanisława Staszica. Oprac. A. Bęben. '' Vivat Akademia : AGH'' 2013, nr 10, s. 51-54, [foto]
* Główka J.: O Stanisławie Staszicu w Kielcach. ''Przegląd Odlewnictwa'' 1997, nr 3, s. 86-88, [foto]
* Goetel W.: Stanisław Staszic ojciec geologii polskiej. ''Przegląd Geologiczny'' 1955, z. 11, s. 506-511, [foto]
* Grobowiec Stanisława Staszica. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1998, nr 53, s. 12-13, [foto]
* Jabczyński Z.: Stanisław Staszic ojciec polskiej geologii. ''Wiek Nafty'' 1994, nr 1, s. 1-8, [foto]
* Jaegermann Z.: Konserwacja pomnika nagrobnego Stanisława Staszica. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1999, nr 70, s. 35-36, [foto]
* Jaros J.: "Salamandra" - pamięci kolegów górników (7). ''Przegląd Górniczy'' 1992, T. 48, nr 12, s. 23
* Kleczkowski A. S. : Geolodzy dla dobra Akademii Górniczo-Hutniczej (do 1949 roku Akademii Górniczej). ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 2001, nr 96, s. 6-9
* Łakomy L.: Minerały i skamieniałości związane z nazwiskiem Staszica. ''Przegląd Geologiczny'' 1955, z. 11, s. 517-520, [foto]
* Majewski S.: Stanisław Staszic jako górnik i hutnik. ''Przegląd Geologiczny'' 1955, z. 11, s. 512-516, [foto]
* Małkowski S.: Polscy badacze Ziemi w przeszłości. ''Prace Muzeum Ziemi'' 1971, z. 18, cz. 2, s. 75-118, [foto]
* Maślankiewicz K.: Konferencja PAN poświęcona działalność Staszica w Kielecczyźnie. ''Przegląd Geologiczny'' 1955, z. 11, s. 542-543
* Odsłonięcie po renowacji pomnika nagrobnego Stanisława Staszica. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 1999, nr 73, s. 14, [foto]
* Sesja Staszicowska. Hrubieszów (9 maja 2005). ''Biuletyn Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego'' 2005, R. 41, nr 1-2, s. 1-40, [okł.], [foto]
* Stęślicka W.: Nieznany Stanisław Staszic. ''Wszechświat'' 1989, t. 90, z. 11, s. 257
* Szaflarska E.: Staszic w Bibliotece Głównej AGH. ''Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH'' 2005, nr 146, s. 10-11, [foto]
* Szczerbiński M.: Pioruny wypadające w górę - zagadkowe odkrycie Stanisława Staszica. ''Biuletyn AGH'' 2011, nr 38, s. 39-40, [foto]
* Tadeusiewicz R.: Stanisław Staszic - patron AGH. ''Polska Gazeta Krakowska'' 2013, nr 25 (30 I 2013), s. 11, [foto]
* Uliński M.: Stanisław Staszic - człowiek nauki (w 250. rocznicę urodzin). ''Studia Humanistyczne : rocznik AGH'' 2005, T. 3, s. 9-16
* Woltanowski A., Wójcik Z.: Stanisław Staszic w 1794 r. ''Przegląd Geologiczny'' 1995, nr 5, s. 438-440
* Wydarzenia w AGH : Stanisław Staszic dla współczesności. ''Vivat Akademia : AGH'' 2012, nr 9, s. 24, [foto]


Źródło:
* Nowa Encyklopedia Powszechna. Warszawa PWN. T. 6. 1996. S. 33–34
* Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986. S. 197–198
* Portal Magazynu Historycznego „Mówią Wieki” [Dokument elektroniczny]. — Tryb dostępu : www.mowiawieki.pl/artykul.html?id_artykul=545 [25.02.2005], portr.
* Słownik biograficzny techników polskich. Z. 9. Warszawa 1997. S. 127–128




{{DEFAULTSORT:Staszic, Stanisław }}
{{DEFAULTSORT:Staszic, Stanisław }}
[[Category:Uczeni]]
[[Category:Biogramy]]

Aktualna wersja na dzień 11:23, 6 maj 2020

Stanisław Staszic
Stanislaw Staszic.jpg
Nazwisko Staszic
Imię / imiona Stanisław


Data urodzenia przed 6 listopada 1755
Miejsce urodzenia Piła
Data śmierci 20 stycznia 1826
Miejsce śmierci Warszawa
Dyscyplina/specjalności geologia, organizacja przemysłu, działalność społeczna




Stanisław Staszic (1755–1826)

Patron AGH

uczony, filozof, przyrodnik, działacz i pisarz polityczny, ksiądz

Dyscyplina/specjalności: geologia, organizacja przemysłu, działalność społeczna

Nota biograficzna

Urodził się przed 6 listopada 1755 roku w Pile, zmarł 20 stycznia 1826 roku w Warszawie i tam też pochowany w kościele OO Kamedułów na Bielanach, obecnie teren Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Po uzyskaniu święceń kapłańskich w Kolegium Lubrańskiego w Poznaniu, wyjechał do Paryża, gdzie studiował nauki przyrodnicze w College de France. Studiował również w Lipsku i w Getyndze. W 1782 roku uzyskał doktorat praw i objął wykłady języka francuskiego na Akademii Zamojskiej. Prowadził badania przyrodnicze na Lubelszczyźnie i Chełmońszczyźnie, na Wołyniu i Podolu, a z czasem na obszarze całego kraju, szczególnie dużo uwagi poświęcając budowie geologicznej i bogactwom mineralnym Karpat. Sporządził pierwszą mapę geologiczną Polski. Odkrył pokłady węgla w Dąbrowie Górniczej i zainicjował ich eksploatację. W 1816 roku został dyrektorem Wydziału Przemysłu i Kunsztów w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. Wówczas wiele zrobił dla rozwoju i modernizacji krajowego przemysłu, głównie zakładów metalowych, hutnictwa i górnictwa na terenie Zagłębia Staropolskiego.

Utworzył w Kielcach Akademię Górniczą (1816), pierwszą w Polsce uczelnię techniczną kształcącą fachowców dla przemysłu. Doprowadził do powstania Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa pod Warszawą, współuczestniczył w organizacji Szkoły Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego w Warszawie (1826), pierwszej polskiej wyższej uczelni technicznej. Przyczynił się również do powstania uniwersytetu w Warszawie. Utworzył w swoich dobrach rodzaj spółdzielni chłopskiej. Przyczynił się do powstania Instytutu Głuchoniemych w Warszawie. Cały swój majątek zapisał na rzecz szpitali, szkół oraz budowy pomnika M. Kopernika.

Prowadził działalność publicystyczną na rzecz reform, opisał własną teorię na temat dziejów ziemi, opublikował wielkie dzieło historio-filozoficzne „Ród ludzki”.

W 1969 roku z okazji 50-lecia istnienia AGH, uczelni nadano imię Stanisława Staszica.


Źródła do biogramu

Książki

  • Czarniecki s: Pokłosie staszicowskie. Piła 2009, 310, [1] s., [foto]
  • Goetel W.: Stanisław Staszic : na 50-lecie Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Kraków 1969, 57, [4] s., [foto]
  • Krokowski S.: Stanisław Staszic : syn ziem odzyskanych. Poznań 1948, 71, [1] s.
  • Łotys Z.: Stanisław Staszic : filozof i reformator społeczny. Olsztyn 1999, 219, [1] s.
  • Nowa Encyklopedia Powszechna. T. 6. Warszawa 1996, s. 33-34
  • Przyrowski Z.: Kto to był? : popularny słownik biograficzny. Warszawa 1996, s. 579-580
  • Radwańska-Paryska Z., Paryski, W. H.: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin 1995, s. 1143-1145, [foto]
  • Skodlarski J.: Nowe spojrzenie na poglądy i działalność Stanisława Staszica. Łódź 2010, 131 s.
  • Słownik biograficzny techników polskich. Z. 9. Red. Z. Skoczyński. Warszawa 1998, s. 127-128
  • Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. B. Orłowskiego. Katowice 1986, s. 197-198
  • Stanisław Staszic : materiały Sesji Staszicowskiej, Piła 19-20 września 1995. Red. J. Olejniczak. Piła 1995, 254 s.
  • Stanisław Staszic - mąż stanu i twórca przemysłu w Królestwie Kongresowym : szlakiem działalności Stanisława Staszica : seminarium, Politechnika Warszawska 30 czerwca 2011 roku. Kom red. G. Borończyk-Płaska, J. Grabski, W. Zych. Warszawa 2012, 92 s., [foto]
  • Stanisław Staszic i jego dzieło : materiały sesji naukowej Stanisław Staszic a współczesne osiągnięcia geologii polskiej : Piła 27-28 marca 1976 r. : praca zbiorowa. Pod red. J. Topolskiego. Poznań 1978, 169 s. (Biblioteka "Rocznika Nadnoteckiego" ; T. 2).
  • Stanisław Staszic i jego epoka. Red. C. Kucharska, Z. Popławski. Piła 2007, 147 s., [foto]
  • Stanisław Staszic twórca polskiego wyższego szkolnictwa technicznego : sympozjum, Kielce 28 czerwca 2010 r. Red. S. Meducki. Kielce 2010, 117 s., [foto]
  • Wójcik Z.: Stanisław Staszic. Radom 2008, 476 s., [foto]
  • Wójcik Z.: Stanisław Staszic : organizator nauki i gospodarki. Kraków 1999, 220 s., [foto]

Artykuły

  • Barchański B., Korzec M.: Stanisław Staszic dla współczesności - nowe odczytanie idei Staszicowskich - Seminarium w Akademii Górniczo-Hutniczej 10 maja 2012 roku. Biuletyn AGH 2012, nr 53, s. 7-8, [foto]
  • Bęben A.: Stanisław Staszic - patriota, człowiek czynu. Vivat Akademia : AGH 2008, nr 1, s. 18-20
  • Ciechocińskie tężnie - z inicjatywy Stanisława Staszica. Oprac. A. Bęben. Vivat Akademia : AGH 2013, nr 10, s. 51-54, [foto]
  • Główka J.: O Stanisławie Staszicu w Kielcach. Przegląd Odlewnictwa 1997, nr 3, s. 86-88, [foto]
  • Goetel W.: Stanisław Staszic ojciec geologii polskiej. Przegląd Geologiczny 1955, z. 11, s. 506-511, [foto]
  • Grobowiec Stanisława Staszica. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1998, nr 53, s. 12-13, [foto]
  • Jabczyński Z.: Stanisław Staszic ojciec polskiej geologii. Wiek Nafty 1994, nr 1, s. 1-8, [foto]
  • Jaegermann Z.: Konserwacja pomnika nagrobnego Stanisława Staszica. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1999, nr 70, s. 35-36, [foto]
  • Jaros J.: "Salamandra" - pamięci kolegów górników (7). Przegląd Górniczy 1992, T. 48, nr 12, s. 23
  • Kleczkowski A. S. : Geolodzy dla dobra Akademii Górniczo-Hutniczej (do 1949 roku Akademii Górniczej). Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2001, nr 96, s. 6-9
  • Łakomy L.: Minerały i skamieniałości związane z nazwiskiem Staszica. Przegląd Geologiczny 1955, z. 11, s. 517-520, [foto]
  • Majewski S.: Stanisław Staszic jako górnik i hutnik. Przegląd Geologiczny 1955, z. 11, s. 512-516, [foto]
  • Małkowski S.: Polscy badacze Ziemi w przeszłości. Prace Muzeum Ziemi 1971, z. 18, cz. 2, s. 75-118, [foto]
  • Maślankiewicz K.: Konferencja PAN poświęcona działalność Staszica w Kielecczyźnie. Przegląd Geologiczny 1955, z. 11, s. 542-543
  • Odsłonięcie po renowacji pomnika nagrobnego Stanisława Staszica. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1999, nr 73, s. 14, [foto]
  • Sesja Staszicowska. Hrubieszów (9 maja 2005). Biuletyn Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego 2005, R. 41, nr 1-2, s. 1-40, [okł.], [foto]
  • Stęślicka W.: Nieznany Stanisław Staszic. Wszechświat 1989, t. 90, z. 11, s. 257
  • Szaflarska E.: Staszic w Bibliotece Głównej AGH. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2005, nr 146, s. 10-11, [foto]
  • Szczerbiński M.: Pioruny wypadające w górę - zagadkowe odkrycie Stanisława Staszica. Biuletyn AGH 2011, nr 38, s. 39-40, [foto]
  • Tadeusiewicz R.: Stanisław Staszic - patron AGH. Polska Gazeta Krakowska 2013, nr 25 (30 I 2013), s. 11, [foto]
  • Uliński M.: Stanisław Staszic - człowiek nauki (w 250. rocznicę urodzin). Studia Humanistyczne : rocznik AGH 2005, T. 3, s. 9-16
  • Woltanowski A., Wójcik Z.: Stanisław Staszic w 1794 r. Przegląd Geologiczny 1995, nr 5, s. 438-440
  • Wydarzenia w AGH : Stanisław Staszic dla współczesności. Vivat Akademia : AGH 2012, nr 9, s. 24, [foto]