Zbysław Popławski

Zbysław Popławski
Nazwisko	Popławski
Imię / imiona	Zbysław
Tytuły / stanowiska	Dr hab. inż.
Data urodzenia	10 lipca 1913
Miejsce urodzenia	Dębica
Data śmierci	1 sierpnia 2007
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	ruch drogowy, mechanika, tribologia
Wydział	Wydział Maszyn Górniczych i Hutniczych

Dr hab. inż. Zbysław Popławski (1913-2007)

Dyscyplina/specjalności: ruch drogowy, mechanika, tribologia

Nota biograficzna

Urodził się 10 lipca 1913 roku w Dębicy. Zmarł 1 sierpnia 2007 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.

W 1931 roku uzyskał maturę w II Gimnazjum Klasycznym w Przemyślu.

W 1931 roku rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej. W tym samym roku wraz z siedmioma kolegami założył Korporację Akademicka Slavia. Wydarzenie to wpłynęło na całe jego życie. Związał się z ruchem korporacyjnym, któremu pozostał wierny aż do śmierci.

Studiował 9 lat. Absolutorium uzyskał w 1940 roku, już pod okupacją radziecką, zaś dyplom uzyskał na Politechnice Śląskiej w 1946 roku.

Wybuch wojny w 1939 roku zastał go w Zakładach Ostrowieckich, gdzie społecznie pracował przy nadzorze produkcji zbrojeniowej. Aresztowany przez Niemców uciekł z niewoli i powrócił do Lwowa. W następnych latach pracował w firmie transportowej oraz prowadził w Tarnopolu szkołę samochodową.

Od 1942 roku uczestniczył w działalności konspiracyjnej, jako żołnierz Armii Krajowej. W czerwcu 1944 roku opuścił Lwów i przeprowadził się do Nowego Sącza. W pierwszych latach powojennych prowadził tam szkołę nauki jazdy samochodem, a następnie rozpoczął pracę w tamtejszym Technikum Samochodowym.

W 1953 roku przeniósł się do Krakowa.

W 1953 roku rozpoczął pracę starszego asystenta w Zakładzie i Katedrze Maszynoznawstwa Ceramicznego Wydziału Ceramicznego AGH.

W 1965 roku na podstawie pracy "Badanie doświadczalne łożysk ślizgowych odwróconych z powłoką stilonową", napisanej pod kierunkiem Tadeusza Opolskiego na Wydziale Maszyn Górniczych i Hutniczych, uzyskał stopień doktora.

W 1968 roku rozpoczął prace adiunkta w Katedrze Podstaw Konstrukcji Maszyn Wydziału Maszyn Górniczych i Hutniczych.

Z powodu korporacyjnej działalności w okresie przedwojennym oraz publicznego wyrażania swoich poglądów politycznych - w okresie pracy w AGH - był szykanowany przez czynniki partyjne i pomijany w awansach i wyróżnieniach naukowych i zawodowych. Przez niemal ćwierć wieku pozostawał tzw. "żelaznym" adiunktem. Mimo znacznego dorobku naukowego, przygotowanej pracy habilitacyjnej oraz możliwości na innych uczelniach w Polsce nie godził się na przystąpienie do kolokwium habilitacyjnego poza macierzystą uczelnią.

Zajmował się ruchem drogowym, mechaniką i trybologią.

Autor ponad 50 publikacji, w tym 6 książek oraz 3 skryptów.

Był działaczem, historykiem i archiwistą ruchu korporacyjnego. Uznawany za jednego z najwybitniejszych znawców tej problematyki w historii Polski. Po 1989 roku wspierał reaktywację wielu korporacji akademickich w Polsce.

Był sekretarzem naukowym kwartalnika PAN "Zagadnienia Eksploatacji Maszyn".

Członek Związku Nauczycielstwa Polskiego, Naczelnej Organizacji Technicznej i Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich (SIMP). Ponad to prowadził ożywioną działalność w licznych organizacjach społecznych.

W 1979 roku przeszedł na emeryturę. Dopiero w tym okresie możliwe się stało zamknięcie przewodu habilitacyjnego. W dalszym ciągu pozostawał związany z AGH. Już jako emeryt był współorganizatorem NSZZ "Solidarność" w AGH.

Odznaczenia i nagrody

Złota Odznaka i Dyplom Honorowy Związku Polskich Korporacji Akademickich

Źródła do biogramu

Książki

• Popławski Z.: Dzieje Politechniki Lwowskiej 1844-1945. Wrocław 1992, s. 10, 275, 276, 284, [foto]
• Popławski Z.: Politechnika Lwowska w latach 1844-1945 : rodowody katedr, wykaz nauczycieli akademickich, dziedzictwo. Kraków 1999, s. 209
• [Skład Osobowy AGH … 1953/54]. Kraków 1954, s. 86
• [Skład Osobowy AGH … 1968/89]. Kraków 1969, s. 87
• Szkoły. Nauczyciele. Uczniowie : przyczynek do historii szkolnictwa, oświaty i wychowania na obszarze Kresów Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej. W oprac. J. Kowalczuka. Kraków 2017, s. 250, 295-301, [foto] (Monografia Wydawnictw Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie)

Inne

• Zbysław Popławski – Wikipedia, wolna encyklopedia [online] [przeglądany 22.07.2022]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zbys%C5%82aw_Pop%C5%82awski
• Zbysław Popławski - Wikiwand [online] [przeglądany 22.07.2022]. Dostępny w: https://www.wikiwand.com/pl/Zbys%C5%82aw_Pop%C5%82awski

stan na dzień 31.10.2022