Władysław Stefan Lenkiewicz

Władysław Stefan Lenkiewicz
[[File:{{{image}}}|thumb|center|300px]]
Nazwisko	Lenkiewicz
Imię / imiona	Władysław Stefan
Tytuły / stanowiska	Dr hab. inż., prof. AGH
Data urodzenia	10 kwietnia 1916
Miejsce urodzenia	Lwów
Data śmierci	5 października 2012
Miejsce śmierci	Kraków
Dyscyplina/specjalności	mechanika, metodologia projektowania, tribologia, teoria eksploatacji, drgania, tarcia, procesy tarcia metali
Wydział	Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki
Odznaczenia i nagrody	Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal 40-lecia Polski Ludowej

Dr hab. inż., prof. AGH Władysław Stefan Lenkiewicz (1916-2012) biogram będzie uzupełniony

Dyscyplina/specjalności: mechanika, metodologia projektowania, tribologia, teoria eksploatacji obiektów technicznych, drgania, tarcia, procesy tarcia metali,

Był też pisarzem i poetą oraz narciarzem. Jako naukowiec i narciarz używał imienia Władysław, a swoją twórczość literacką podpisywał imieniem Stefan.

Nota biograficzna

Urodził się 10 kwietnia 1916 roku we Lwowie. Zmarł 5 października 2012 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Podgórskim w Krakowie.

W 1934 roku ukończył gimnazjum staro-klasyczne we Lwowie. Studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej, na kierunku konstrukcji. Wyspecjalizował się w pojazdach mechanicznych. W styczniu 1941 roku otrzymał dyplom ukończenia studiów wyższych.

Podczas II wojny światowej, zanim został asystentem w Katedrze Maszyn Dźwigowych Instytutu Politechnicznego Politechniki Lwowskiej, podejmował się różnych zajęć dla utrzymania rodziny, będąc m.in. szefem kontroli technicznej, kierowcą, ślusarzem, kreślarzem, kierownikiem warsztatów mechanicznych. W 1944 roku został aresztowany przez NKWD, skąd udało mu się wydostać na wolność z początkiem 1945 roku. Następnie w kwietniu opuścić Lwów i zamieszkał w okolicach Krakowa.

W pierwszych latach po wojnie założył wraz z żoną szkołę jazdy samochodowej w Kalwarii Zebrzydowskiej.

W 1948 roku nostryfikował dyplom Politechniki Lwowskiej na Politechnice Śląskiej.

W 1950 roku rozpoczął pracę starszego asystenta w Zakładzie Maszynoznawstwa I Wydziału Elektromechanicznego AGH. W 1953 roku został mianowany adiunktem.

W 1962 roku na podstawie pracy "Wyznaczanie niektórych parametrów zużycia pierścieni tłokowych", napisanej pod kierunkiem profesora Kazimierza Szawłowskiego, uzyskał stopień doktora.

W 1968 roku na podstawie rozprawy "Wpływ drgań wymuszonych na procesy tarcia metali" uzyskał stopień doktora habilitowanego. W tym samym roku otrzymał stanowisko docenta.

W 1979 roku został profesorem nadzwyczajnym AGH.

W 1986 roku przeszedł na emeryturę. Do końca życia konsultował prace naukowe swoich byłych pracowników i wychowanków.

Przez wiele lat był kierownikiem Zakładu Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn.

Autor ponad 170 publikacji oraz 4 patentów. Wykonał ponad 3500 ekspertyz.

Promotor 15 doktorów z dziedzin tribologii i teorii eksploatacji. Opracował 42 recenzje prac doktorskich i habilitacyjnych oraz wiele wniosków na stopień profesora.

W latach 1953-1990 był ekspertem Zespołu Rzeczoznawców Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego w Krakowie. Był też ekspertem międzynarodowym w tej dziedzinie. Od 1954 roku był biegłym Sądu Wojewódzkiego w Krakowie w zakresie techniki samochodowej i ruchu drogowego. W latach 60-tych był współautorem planu regulacji ruchu w mieście Krakowie. W tym też okresie, równolegle z pracą na uczelni, pracował przez dwa lata jako nauczyciel w Liceum Mechanicznym w Krakowie.

Organizował wiele konferencji i zjazdów naukowych, także o zasięgu ogólnopolskim. Po przejściu na emeryturę zainicjował projekt finansowany przez Komitet Badań Naukowych i był jego głównym konsultantem oraz autorem lub współautorem dziewięciu prac naukowych, drukowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych.

Członek Polskiej Akademii Nauk, Związku Nauczycielstwa Polskiego, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Klubu Wysokogórskiego, Polskiego Związku Narciarskiego, Komisji Turystyki Narciarskiej PTTK

Do jego osiągnięć naukowych zaliczamy:

- stworzenie międzywydziałowego, interdyscyplinarnego ośrodka twórczego projektowania i zorganizowanie dwóch ogólnopolskich konferencji w tej dziedzinie

- stworzenie ośrodka dynamiki procesów tarcia w AGH w Krakowie

- inicjatywa wprowadzenia kształcenia w kierunkach eksploatacji, tribologii i niezawodności eksploatacyjnej na Wydziale Części Maszyn AGH

- liczne publikacje w dziedzinie metodologii projektowania m.in. opracowanie, wraz z doc. B. Machowskim, sześciu metod projektowania, o nazwie LEMACH, częściowo wdrożonych w biurach projektów

- stworzenie metody „projektowania intuicyjnego”

- nowe podejście do ocen niezawodności skojarzeń tribologicznych (rozdzielenie niezawodności procesów i węzłów tarcia)

- kierowanie i koordynacja ogólnopolskich badań dotyczących kształcenia w dziedzinie eksploatacji.

Poza działalnością naukową prowadził również aktywna działalność narciarską i literacką. Był też biegłym Sądu Wojewódzkiego w Krakowie ds. narciarstwa i wypadków narciarskich.

Działalność sportowa i turystyczna

Główną pasją Władysława Lenkiewicza było narciarstwo oraz turystyka górska[2]. Na nartach jeździł od dziecka. Uczył go ojciec, zamiłowany narciarz i turysta. Przed II wojną światową Władysław Lenkiewicz startował w zawodach narciarskich w konkurencjach alpejskich. Uprawiał też turystykę letnią i narciarską w Karpatach Wschodnich i w Tatrach. Od 1950 r. był instruktorem narciarskim, a w 1953 r. został mianowany instruktorem wykładowcą Polskiego Związku Narciarskiego i instruktorem międzynarodowym. Przez wiele lat szkolił instruktorów narciarstwa i narciarzy na obozach PTTK i AGH w Krościenku n. Dunajcem oraz w Bukowinie Tatrzańskiej. Pracował społecznie w Komisji Turystyki Narciarskiej PTTK, przez kilka lat jako vice-prezes, w Polskim Związku Narciarskim jako przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa i Profilaktyki w narciarstwie, jako sędzia związkowy PZN oraz jako wykładowca turystyki narciarskiej. Przez wiele lat był przewodniczącym największej wówczas w Polsce sekcji narciarskiej klubu Kolejarz-Olsza w Krakowie.

Otrzymał liczne odznaczenia w dziedzinie narciarstwa i turystyki górskiej oraz Odznakę Zasłużonego Działacza Turystyki przyznaną przez Główny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu.

Po wojnie startował w zawodach narciarskich, brał udział w rajdach i czterokrotnie reprezentował Polskę na Międzynarodowych Kongresach Nauczycieli Narciarstwa (Badgastein, Monte Bondone, Zakopane, Strbskie Pleso).

Poza narciarstwem i turystyką Władysław Lenkiewicz uprawiał w młodych latach lekkoatletykę, szybownictwo, kajakarstwo, płetwonurkowanie i wspinaczkę wysokogórską (był przez pewien czas członkiem Klubu Wysokogórskiego). Przed wojną brał wraz z ojcem udział w rajdach samochodowych jako kierowca i pilot. Poza rajdami i narciarstwem zjazdowym wymienione sporty uprawiał niezawodniczo. W latach 50. zaprzestał uprawiania wspinaczek po poważnym wypadku lawinowym. Narciarstwo i turystykę uprawiał do sędziwego wieku (86 lat).

Osiągnięcia w działalności sportowo–turystycznej

   „Kodeks Narciarski czyli narciarski savoir vivre”, opracowany wraz z mec. Andrzejem Rozmarynowiczem, 1969, 1973, 1992;
   „Narty, narty, narty”, poradnik narciarski pod redakcją Władysława Lenkiewicza, 1996;
   5 filmów szkoleniowych dotyczących bezpieczeństwa i profilaktyki w narciarstwie oraz foldery;
   organizacja kursu dla kandydatów na biegłych sądowych specjalizujących się w wypadkach narciarskich.

Twórczość literacka

Władysław Lenkiewicz miał uzdolnienia literackie, które przejawiły się w gimnazjum, gdzie był przewodniczącym Koła Polonistów. W czasie studiów i w czasach wojennych pisał dla siebie, a po wojnie związał się z Tygodnikiem Przekrój, gdzie drukował swoje opowiadania. W latach 50. założył na AGH wewnętrzną gazetę pt. "Wektor", której był naczelnym redaktorem i jako pierwszy publikował w niej rysunki i wiersze Adama Macedońskiego. Po przejściu na emeryturę opublikował pod pseudonimem Stefan Lenkiewicz 4 tomy opowiadań i 2 tomy poetyckie. Według jego scenariuszy zrealizowano 5 filmów krótkometrażowych. Na podstawie jego opowiadań powstały dwa słuchowiska radiowe. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Oddział w Krakowie[4].

Tomy opowiadań:

 „Kuternoga na linie” (1985),
   „Na nartach w Czarnohorze” (1990),
   „Dawnymi szlakami Gorganów” (1996),
   „Projektant ptaków i inne opowiadania” (1999),

Tomiki poetyckie:

   „Wynikanie” (1994)
   „Świat pod powiekami” (1999)

Odznaczenia i nagrody

Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal 40-lecia Polski Ludowej, Złota Odznaka "Za pracę społeczną dla miasta Krakowa", Złota Odznaka "Zasłużonemu w rozwoju województwa katowickiego", wielokrotnie Nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego, wielokrotnie Nagroda Rektora AGH

Źródła do biogramu

Książki

• [Skład Osobowy AGH … 1950/51]. Kraków 1951, s. 39, 53
• Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 195, [foto]

Artykuły

• Dziennik Polski 2012, nr 238 (11 X 2012), s. A13 [nekr.]
• Dziennik Polski 2012, nr 239 (12 X 2012), s. A12 [nekr.]
• Zmarł prof. Władysław Lenkiewicz. Dziennik Polski 2012, nr 249, s. A12

Inne

• Władysław Lenkiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia [online] [przeglądany 10.01.2021]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Lenkiewicz

stan na dzień 10.02.2022