Ignacy Malecki

Ignacy Malecki
Nazwisko	Malecki
Imię / imiona	Ignacy
Tytuły / stanowiska	Prof. dr hab.
Data urodzenia	18 listopada 1912
Miejsce urodzenia	Pokiewna
Data śmierci	12 czerwca 2004
Miejsce śmierci	Warszawa
Dyscyplina/specjalności	akustyka, naukoznawstwo
Pełnione funkcje	Prorektor do Spraw Nauki Politechniki Warszawskiej, Dziekan Wydziału Łączności Politechniki Warszawskiej (1951-1952), Dyrektor Badań Podstawowych UNESCO w Paryżu (1969–1972), Dyrektor Instytutu Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk (1953–1962) (1973-1983) i in.
Wydział	Wydział Łączności PW
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH	1982
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH	za zasługi dla rozwoju nauk technicznych, jako twórcy polskiej szkoły naukowej w zakresie akustyki, a zwłaszcza za przyczynienie się do rozwoju wibroakustyki w Akademii Górniczo-Hutniczej
Odznaczenia i nagrody	Krzyż Komandorski z Gwiazdą, Krzyż Komandorski OOP, Krzyż Oficerski OOP, nagrody japońskie, belgijskie i francuskie

Prof. dr hab. Ignacy Malecki (1912–2004)

Specjalność: akustyka, naukoznawstwo

Życiorys

Urodził się 18 listopada 1912 roku w miejscowości Pokiewna na Wileńszczyźnie. Zmarł 12 czerwca 2004 roku w Warszawie, pochowany został na starym Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

W 1935 r. ukończył studia w Politechnice Warszawskiej zdobywając stopień inżyniera elektryka w dziedzinie radiotechniki na Oddziale Telekomunikacji Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej. Doktoryzował się 1941 r., stopień naukowy doktora habilitowanego otrzymał w 1943 r., profesora nadzwyczajnego w 1946 r., a zwyczajnego w 1952 r. Profesor Politechniki Gdańskiej w latach 1946–1950 oraz Politechniki Warszawskiej w latach 1950–1974.

W 1936 r. podjął pracę w Biurze Studiów Polskiego Radia w Warszawie, a jego głównym zadaniem było stworzenie od podstaw laboratorium akustycznego. Od czerwca 1938 r. został kierownikiem Referatu Technicznego.Równolegle z pracą dla Polskiego Radia, prowadzi badania z dziedziny akustyki budowlanej w Zakładzie Badawczym Budownictwa Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W czasie okupacji podejmował konspiracyjną pracę dydaktyczną i naukową na Politechnice Warszawskiej (1940-1943). W latach 1945-1948 pełnił funkcję naczelnego dyrektora Zjednoczenia Energetycznego Okręgu Pomorskiego, a w okresie 1945-1946 obejmował stanowisko stanowisko prezesa Zarządu Oddziału Wybrzeża Morskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Niezależnie od pracy dla elektroenergetyki, wziął udział w reaktywowaniu Politechniki Gdańskiej. W 1946 r. uzyskał nominację na profesora Politechniki Gdańskiej i zorganizował Katedrę Elektrotechniki Stosowanej i Akustyki, której kierownikiem pozostał do roku 1951. Po powrocie do Warszawy w 1950 r. pełnił funkcję kierownika Katedry, a następnie Zakładu Elektroakustyki Politechniki Warszawskiej (do 1969 r.). Z Politechniką Warszawską, jako pracownik naukowy i wykładowca pozostaje związany aż do 1983 r.(1973-1983 pół etatu profesora kontraktowego). W 1969 r. obejmuje stanowisko dyrektora Badań Podstawowych UNESCO w Paryżu, które piastował do 1972 r. W latach 1953–1962 i 1973-1983 pełni funkcję dyrektora Instytutu Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk. Był jednym z inicjatorów powstania Europejskiej Federacji Towarzystw Akustycznych i jej wiceprezydent w latach 1979–1982. Był jednym z twórców polskiego naukoznawstwa. Pełnił funkcję Przewodniczącego Rady Naukowej Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (1953-1969). Był Przewodniczącym Sekcji Nauk Technicznych Komitetu Nagród Państwowych (1978-1982), następnie Przewodniczącym Rady Naukowo-Technicznej Radia i Telewizji (1982-1988). W latach 1991-2002 pełnił funkcję członka Rady Międzynarodowego Centrum Biograficznego (IBC–Cambridge).

Publikacje i dokonania

Działalność naukowa obejmowała szereg dziedzin akustyki, teorię drgań oraz naukoznawstwo. Publikacje dotyczyły przede wszystkim: akustyki architektonicznej, akustyki budowlanej, ochrony przed hałasem, elektroakustyki, techniki ultradźwiękowej, akustyki kwantowej oraz emisji akustycznej. Dorobek naukowy składa się z przeszło 230 artykułów oraz 11 książek i monografii. Wśród ważniejszych pozycji książkowych wymienić można: Akustyka budowlana, 1958. Teoria fal i układów akustycznych, 1964. Physical Foundations of Technical Acoustics, 1968. Podstawy teoretyczne akustyki kwantowej, 1972. Współczesna akustyka i jej przedstawienie kwantowe, 1978. Był ponadto promotorem 24 rozpraw doktorskich.

Członkostwa

W latach 1962-1968 był zastępcą Sekretarza Naukowego PAN, a od 1980 roku Członkiem Prezydium. Ponadto był członkiem zwyczajnym Warszawskiego Towarzystwa Naukowego (1984) oraz zagranicznym Nowojorskiej Akademii Nauk. Jako członek założyciel Towarzystwa Naukowego Prakseologii, przyczynił się do powstania Komitetu Naukoznawstwa PAN, którego był przewodniczącym w latach 1963-1968 oraz 1973-1989. Następnie od 1990 roku – honorowym przewodniczącym. Wiceprezydent a następnie członek Komitetu Generalnego International Council of Scientific Union ICSU w latach 1962–1968, przewodniczący International Comission on Acoustica ICA w latach 1976–1980. W latach 1966–1972 przewodniczący Kongresów ICA w Tokio i Budapeszcie. Był ponadto członkiem European Acoustics Association EAA i Acoustical Society of America ASA. Otrzymał tytuł Członka Honorowego Federation of Acoustical Societies of Europe FASE (1982), którego był wiceprezydentem w okresie 1978-1982 oraz Towarzystw Akustycznych: Hiszpańskiego (1972), Latynoamerykańskiego (1968) oraz Indyjskiego (1980). Poza działalnością naukową, zawodową, dydaktyczną i organizacyjną, w latach 1963-1968 był członkiem Stałego Komitetu Konferencji Pugwash – ruchu uczonych i noblistów na rzecz rozbrojenia i pokoju. Był członkiem Rady Głównej Naczelnej Organizacji Technicznej (1949-1963). Był też członkiem zarządu Koła Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych przy PAN (1989-2001).

Odznaczenia i nagrody

Doktor honoris causa Uniwersytetu Technicznego w Budapeszcie (1965), Akademii Górniczo - Hutniczej w Krakowie (1982) oraz Politechniki Gdańskiej (2002). Laureat wielu nagród i wyróżnień m.in.: Nagrodę Państwową indywidualną III stopnia, za prace doświadczalne z dziedziny akustyki pomieszczeń (1952) oraz zespołową II stopnia, za prace w dziedzinie propagacji fal ultradźwiękowych (1966, wspólnie z L. Filipczyńskim, Z. Pawłowskim i J. Wehrem). Ponadto Profesor otrzymał Złoty Krzyż Zasługi (1954), Krzyże Orderu Odrodzenia Polski: Oficerski (1957), Komandorski (1964), Komandorski z Gwiazdą (1973), jak również Złote Odznaki SEP (1959), NOT (1966) i Politechniki Warszawskiej (1978) oraz medale rożnych krajowych instytucji. Za najważniejsze odznaczenia zagraniczne uznać należy: Komandorię Orderu Palmy Akademickie Premiera Francji (1985), medal Transenster – za dorobek naukowy i techniczny (Uniwersytet w Liège, Belgia, 1969), dyplomy Międzynarodowych Towarzystw Badań Nieniszczących – NDT (Tokio, 1960 oraz Montreal, 1967), Dyplom Honorowy Międzynarodowego Instytutu Akustyki i Drgań – IIAV (USA, Auburn University, 2003.

Źródło

• Na podstawie materiałów Muzeum Historii AGH
• Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 2. Warszawa 1989. S. 786
• Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002 nr 108. s. 10
• Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. T. 3 : M-R. Warszawa 2000. S. 61–62
• Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2004 nr 132/133. s. 19–20
• P. Ranachowski, F. Rajmund, J. Etienne, Spojrzenie na życie i twórczość wybitnego polskiego akustyka XX wieku Profesora Ignacego Maleckiego z okazji setnej rocznicy urodzin

[online]. Dostępny w Internecie: http://ogpta.polsl.pl/assets/OGPT-Artykuly/Nowe-spojrzenie-ilustrowany.pdf [ 2014-07-08-2014].