Zdzisław Tadeusz Richard Bieniawski

Zdzisław Tadeusz Richard Bieniawski
Nazwisko	Bieniawski
Imię / imiona	Zdzisław Tadeusz Richard
Tytuły / stanowiska	Prof. dr hab. inż.
Data urodzenia	1 października 1936
Miejsce urodzenia	Kraków
Data śmierci	10 grudnia 2017
Dyscyplina/specjalności	geoinżynieria, górnictwo
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH	2010
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH	za wybitne osiągnięcia naukowe o charakterze interdyscyplinarnym z zakresu geoinżynierii, górnictwa i budownictwa podziemnego oraz wieloletnią promocję polskiej myśli technicznej w środowiskach akademickich i przemysłowych na całym świecie

Prof. dr hab. inż. Zdzisław Tadeusz Richard Bieniawski (1936-2017)

Dyscyplina/specjalności: geoinżynieria, górnictwo

Nota biograficzna

Urodził się 1 października 1936 roku w Krakowie. Zmarł 10 grudnia 2017 roku w Stanach Zjednoczonych.

Uczył się w Krakowie, a potem studiował Budowę Okrętów na Politechnice Gdańskiej.

Po emigracji do Afryki, zdobywa dyplom inżyniera górnika i magistra inżyniera mechanika na Uniwersytecie w Johannesburgu, w RPA. Tam zainteresował się mechaniką skał, która wówczas, stała na bardzo wysokim poziomie, a kraj był głównym producentem złota na świecie. W 1967 roku, otrzymał doktorat w inżynierii górniczej na uniwersytecie w Pretorii i przez 14 lat kierował grupą naukowców, inżynierów i geologów publikując prace dotyczące mechaniki górotworu i tunelowania. Wtedy też zaproponował, znany i szeroko rozpowszechniony na całym świecie, system Rock Mass Rating (Wskaźnik Jakości Masywu Skalnego). Klasyfikacja RMR (zwana również często klasyfikacją Bieniawskiego) znalazła szerokie zastosowanie przy projektowaniu kopalń, tuneli, zboczy oraz posadowień budowli inżynierskich, a szczególnie wielkich zapór wodnych.

W 1970 roku otrzymał uprawnienia zawodowe w Wielkiej Brytanii i w Afryce Południowej jako "Professional Chartered Engineer". To nadało mu prawo zatwierdzania podpisem prac inżynierskich w tych krajach, wraz z tytułem Pr.Eng i C.Eng, podobne do "European Engineer". W 1977 roku, po zaproszeniu ze Stanów Zjednoczonych, objął stanowisko profesora etatowego w dziedzinie geoinżynierii górniczej i tunelowania na Uniwersytecie Stanowym w Pensylwanii, gdzie wykładał i prowadził badania naukowe przez 20 lat. Działalność akademicka Profesora przyniosła mu wiele nagród i dowodów uznania, między innymi uznanie go za najlepszego wykładowcę wśród profesorów inżynierii na uniwersytecie. Miał zaszczytne zaproszenie na stanowisko profesora wizytującego do czołowych uniwersytetów amerykańskich, takich jak Harvard, Stanford, Berkeley, MIT i Cambridge w Anglii, Tokio w Japonii oraz Wyższych Szkół Górniczych w Rosji: w Moskwie i St. Petersburgu. Został wyróżniony wyborem na Przewodniczącego Amerykańskiego Komitetu Narodowego dla Technologii Tunelowania, który był organem Akademii Nauk USA.

Jego dorobek naukowy liczy ponad 200 pozycji, w tym większość to publikacje naukowe, a także podręczniki (kilka jego książek zostało przetłumaczonych na rosyjski, chiński, koreański i hiszpański). Wypromował 13 doktorów i 9 magistrów nauk technicznych. Jego wychowankowie są dzisiaj naukowcami, profesorami lub dyrektorami przemysłowych firm nie tylko w Ameryce, ale też w Chinach, Niemczech, Turcji, Grecji, Włoszech, Hiszpanii, Brazylii, Australii, Tajlandii i Afryce Południowej.

Przeszedł na emeryturę z Uniwersytetu w Pensylwanii w 60-tą rocznicę swych urodzin. Był Prezesem swojej firmy konsultacyjnej, Bieniawski Design Enterprises, w Arizonie (USA), która bierze udział w pracach projektowych w Hiszpanii, Włoszech, Etiopii i Chile. Z Polską utrzymywał bliskie kontakty naukowe, szczególnie z AGH w Krakowie i Polską Akademią Nauk, od 1981 roku — jego pierwszej powrotnej podróży do Ojczyzny.

W 2001 roku otrzymał Doktorat Honoris Causa Politechniki Madryckiej i tytuł Profesora Honorowego Wyższej Szkoły Górniczej tej uczelni. 28 kwietnia 2010 roku uchwałą Senatu AGH nadano mu tytuł Doktora Honoris Causa AGH. W okresie poprzedzającym nadanie mu tytułu przez AGH zatrudnił się tam jako Profesor Wizytujący, prowadząc przez 3 tygodnie zajęcia dydaktyczne dla studentów.

Nagroda imienia profesora Zdzisława Bieniawskiego

W 2015 roku uchwałą Rady Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii ustanowiono nagrodę imienia profesora Zdzisława Bieniawskiego (Medal Bieniawskiego), która została przez niego ufundowana. Przyznawana jest ona corocznie jednemu absolwentowi II stopnia studiów na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie za najlepszą pracę magisterską z zakresu geoinżynierii (ze szczególnym uwzględnieniem geomechaniki, budownictwa podziemnego lub geotechniki).

Nagrodę stanowią:

• okolicznościowy medal
• nagroda pieniężna w wysokości 5000 PLN
• okolicznościowy imienny dyplom

Odznaczenia i nagrody

Nagroda Amerykańskiego Instytutu Inżynierów Górnictwa i Nafty (AIME) za "wybitne osiągnięcia w naukowych i praktycznych zastosowaniach mechaniki skał (górotworu i w inżynierii górnictwa węglowego i w budownictwie podziemnym" i inne

Źródła do biogramu

Książki

• Profesor Zdzisław Bieniawski Doktorem Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Kraków, 8 listopada 2010. Kraków 2010, 87, [1] s., [foto]

Artykuły

• Kalendarium rektorskie : 8 listopada 2010. Biuletyn AGH 2010, nr 35, s. 31-32
• [Protokół z Posiedzenia Senatu AGH... 28.04.2010], s. 46
• Profesor Zdzisław Bieniawski Doktorem Honoris Causa AGH : 8 listopada 2010. Biuletyn AGH 2010, nr 35, s. 2, [foto]