Władysław Stefan Lenkiewicz
Władysław Stefan Lenkiewicz | |
---|---|
[[File:{{{image}}}|thumb|center|300px]] | |
Nazwisko | Lenkiewicz |
Imię / imiona | Władysław Stefan
|
Data urodzenia | 10 kwietnia 1916 |
Miejsce urodzenia | Lwów |
Data śmierci | 5 października 2012 |
Miejsce śmierci | Kraków |
Dyscyplina/specjalności | mechanika, metodologia projektowania, tribologia, teoria eksploatacji |
Wydział | Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki
|
Odznaczenia i nagrody | Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal 40-lecia Polski Ludowej |
Władysław Stefan Lenkiewicz (1916-2012) biogram będzie uzupełniony
Dyscyplina/specjalności: mechanika, metodologia projektowania, tribologia, teoria eksploatacji
Nota biograficzna
Urodził się 10 kwietnia 1916 roku we Lwowie. Zmarł 5 października 2012 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Podgórskim w Krakowie.
Był kierownikiem Zakładu Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn
///////////////////////////// Był też pisarzem i poetą oraz narciarzem.
Jako inżynier, naukowiec i narciarz[2] używał imienia Władysław, a swoją twórczość literacką podpisywał imieniem Stefan.
Władysław Lenkiewicz urodził się we Lwowie. Ojciec, Adam Lenkiewicz był nauczycielem gimnazjalnym, z wykształcenia filologiem (greka, łacina, polski); matka, Olga z d. Pazirska była nauczycielką w szkole podstawowej. Władysław Lenkiewicz ukończył szkołę podstawową i gimnazjum staro-klasyczne we Lwowie w roku 1934. Studiował na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej, na kierunku konstrukcji. Wyspecjalizował się w pojazdach mechanicznych. Dyplom ukończenia studiów wyższych otrzymał we Lwowie w styczniu 1941 r. W tym samym roku stracił ojca aresztowanego i rozstrzelanego przez Rosjan za pracę w konspiracji. Matka jego zmarła w 1963 r. w Rabce.
Władysław Lenkiewicz ożenił się w 1941 r. z Zofią z d. Winnicką (zm. 1990), studentką biologii Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie. Po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i do emerytury pracowała w Zakładzie Psychologii i Etologii Zwierząt UJ jako pracownik naukowy.
Podczas II wojny światowej, zanim został asystentem w Katedrze Maszyn Dźwigowych Instytutu Politechnicznego (Politechnika Lwowska), Władysław Lenkiewicz podejmował się różnych zajęć dla utrzymania rodziny, będąc m.in. szefem kontroli technicznej, kierowcą, ślusarzem, kreślarzem, kierownikiem warsztatów mechanicznych. W 1944 r. został aresztowany przez NKWD, skąd udało mu się wydostać na wolność z początkiem 1945 r. by w kwietniu opuścić Lwów i osiedlić się z rodziną w okolicach Krakowa.
W pierwszych latach po wojnie Władysław Lenkiewicz założył wraz z żoną szkołę jazdy samochodowej w Kalwarii Zebrzydowskiej, a w latach 50. rozpoczął pracę na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie na stanowisku starszego asystenta w Katedrze Części Maszyn. Po przepracowaniu 36 lat na tej uczelni, w 1986 r. przeszedł na emeryturę jako profesor nadzwyczajny. Do końca życia konsultował prace naukowe swoich byłych pracowników i wychowanków. Jest pochowany na Cmentarzu Podgórskim w Krakowie (kw. XLI–8–9).
Działalność naukowa
Władysław Lenkiewicz specjalizował się w trzech dziedzinach: tribologii, metodologii projektowania i teorii eksploatacji obiektów technicznych. W 1948 r. nostryfikował dyplom Politechniki Lwowskiej na Politechnice Śląskiej. Pracę doktorską obronił w 1962, a pracę habilitacyjną w 1968 roku. Adiunktem mianowano go w 1953, docentem w 1968, a profesorem nadzwyczajnym w 1979 roku[1]. Był autorem 170 prac naukowych[3] i promotorem 15. doktorów z dziedzin tribologii i teorii eksploatacji. Opracował 42 recenzje prac doktorskich i habilitacyjnych oraz wiele wniosków na stopień profesora. Był przez trzy kadencje członkiem Komitetu Naukoznawstwa Polskiej Akademii Nauk. Był też członkiem innych Komisji PAN i Towarzystw Naukowych. Organizował wiele konferencji i zjazdów naukowych, także o zasięgu ogólnopolskim. Po przejściu na emeryturę zainicjował projekt finansowany przez Komitet Badań Naukowych i był jego głównym konsultantem oraz autorem lub współautorem dziewięciu prac naukowych, drukowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Był twórcą czterech patentów i laureatem nagród Ministra Szkolnictwa Wyższego i Rektora Uczelni. Przez wiele lat był członkiem Związku Nauczycielstwa Polskiego.
Osiągnięcia naukowe
stworzenie międzywydziałowego, interdyscyplinarnego ośrodka twórczego projektowania i zorganizowanie dwóch ogólnopolskich konferencji w tej dziedzinie; stworzenie ośrodka dynamiki procesów tarcia w AGH w Krakowie; inicjatywa wprowadzenia kształcenia w kierunkach eksploatacji, tribologii i niezawodności eksploatacyjnej na Wydziale Części Maszyn AGH; liczne publikacje w dziedzinie metodologii projektowania m.in. opracowanie, wraz z doc. B. Machowskim, sześciu metod projektowania, o nazwie LEMACH, częściowo wdrożonych w biurach projektów; stworzenie metody „projektowania intuicyjnego”; nowe podejście do ocen niezawodności skojarzeń tribologicznych (rozdzielenie niezawodności procesów i węzłów tarcia); kierowanie i koordynacja ogólnopolskich badań dotyczących kształcenia w dziedzinie eksploatacji.
Działalność zawodowa poza uczelnią
Od 1953 r. do 1990 r. Władysław Lenkiewicz był ekspertem Zespołu Rzeczoznawców Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego w Krakowie. W końcowych latach kariery zawodowej był również ekspertem międzynarodowym w tej dziedzinie. Wykonał ponad 3500 ekspertyz. Od 1954 r. był biegłym Sądu Wojewódzkiego w Krakowie w zakresie techniki samochodowej i ruchu drogowego. W latach sześćdziesiątych był współautorem planu regulacji ruchu w mieście Krakowie. W tym też okresie, równolegle z pracą na uczelni, pracował przez dwa lata jako nauczyciel w Liceum Mechanicznym w Krakowie. Działalność sportowa i turystyczna
Główną pasją Władysława Lenkiewicza było narciarstwo oraz turystyka górska[2]. Na nartach jeździł od dziecka. Uczył go ojciec, zamiłowany narciarz i turysta. Przed II wojną światową Władysław Lenkiewicz startował w zawodach narciarskich w konkurencjach alpejskich. Uprawiał też turystykę letnią i narciarską w Karpatach Wschodnich i w Tatrach. Od 1950 r. był instruktorem narciarskim, a w 1953 r. został mianowany instruktorem wykładowcą Polskiego Związku Narciarskiego i instruktorem międzynarodowym. Przez wiele lat szkolił instruktorów narciarstwa i narciarzy na obozach PTTK i AGH w Krościenku n. Dunajcem oraz w Bukowinie Tatrzańskiej. Pracował społecznie w Komisji Turystyki Narciarskiej PTTK, przez kilka lat jako vice-prezes, w Polskim Związku Narciarskim jako przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa i Profilaktyki w narciarstwie, jako sędzia związkowy PZN oraz jako wykładowca turystyki narciarskiej. Przez wiele lat był przewodniczącym największej wówczas w Polsce sekcji narciarskiej klubu Kolejarz-Olsza w Krakowie. Otrzymał liczne odznaczenia w dziedzinie narciarstwa i turystyki górskiej oraz Odznakę Zasłużonego Działacza Turystyki przyznaną przez Główny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu.
Po wojnie startował w zawodach narciarskich, brał udział w rajdach i czterokrotnie reprezentował Polskę na Międzynarodowych Kongresach Nauczycieli Narciarstwa (Badgastein, Monte Bondone, Zakopane, Strbskie Pleso). Był też biegłym Sądu Wojewódzkiego w Krakowie ds. narciarstwa i wypadków narciarskich.
Poza narciarstwem i turystyką Władysław Lenkiewicz uprawiał w młodych latach lekkoatletykę, szybownictwo, kajakarstwo, płetwonurkowanie i wspinaczkę wysokogórską (był przez pewien czas członkiem Klubu Wysokogórskiego). Przed wojną brał wraz z ojcem udział w rajdach samochodowych jako kierowca i pilot. Poza rajdami i narciarstwem zjazdowym wymienione sporty uprawiał niezawodniczo. W latach 50. zaprzestał uprawiania wspinaczek po poważnym wypadku lawinowym. Narciarstwo i turystykę uprawiał do sędziwego wieku (86 lat).
Osiągnięcia w działalności sportowo–turystycznej
„Kodeks Narciarski czyli narciarski savoir vivre”, opracowany wraz z mec. Andrzejem Rozmarynowiczem, 1969, 1973, 1992; „Narty, narty, narty”, poradnik narciarski pod redakcją Władysława Lenkiewicza, 1996; 5 filmów szkoleniowych dotyczących bezpieczeństwa i profilaktyki w narciarstwie oraz foldery; organizacja kursu dla kandydatów na biegłych sądowych specjalizujących się w wypadkach narciarskich.
Twórczość literacka
Władysław Lenkiewicz miał uzdolnienia literackie, które przejawiły się w gimnazjum, gdzie był przewodniczącym Koła Polonistów. W czasie studiów i w czasach wojennych pisał dla siebie, a po wojnie związał się z Tygodnikiem Przekrój, gdzie drukował swoje opowiadania. W latach 50. założył na AGH wewnętrzną gazetę pt. "Wektor", której był naczelnym redaktorem i jako pierwszy publikował w niej rysunki i wiersze Adama Macedońskiego. Po przejściu na emeryturę opublikował pod pseudonimem Stefan Lenkiewicz 4 tomy opowiadań i 2 tomy poetyckie. Według jego scenariuszy zrealizowano 5 filmów krótkometrażowych. Na podstawie jego opowiadań powstały dwa słuchowiska radiowe. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Oddział w Krakowie[4].
Tomy opowiadań:
„Kuternoga na linie” (1985), „Na nartach w Czarnohorze” (1990), „Dawnymi szlakami Gorganów” (1996), „Projektant ptaków i inne opowiadania” (1999),
Tomiki poetyckie:
„Wynikanie” (1994) „Świat pod powiekami” (1999)
Odznaczenia i nagrody
Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal 40-lecia Polski Ludowej, Złota Odznaka "Za pracę społeczną dla miasta Krakowa", Złota Odznaka "Zasłużonemu w rozwoju województwa katowickiego"
Bibliografia publikacji
Źródła do biogramu
Książki
Artykuły
- Dziennik Polski 2012, nr 238 (11 X 2012), s. A13 [nekr.]
- Dziennik Polski 2012, nr 239 (12 X 2012), s. A12 [nekr.]
- Zmarł prof. Władysław Lenkiewicz. Dziennik Polski 2012, nr 249, s. A12
Inne
- Władysław Lenkiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia [online] [przeglądany 10.01.2021]. Dostępny w: https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Lenkiewicz
stan na dzień 10.02.2022