Adam Jan Bielański
Adam Jan Bielański | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nazwisko | Bielański | ||||||||||||
Imię / imiona | Adam Jan | ||||||||||||
Tytuły / stanowiska | Prof. zw. dr | ||||||||||||
Data urodzenia | 14 grudnia 1912 | ||||||||||||
Miejsce urodzenia | Kraków | ||||||||||||
Data śmierci | 4 września 2016 | ||||||||||||
Dyscyplina/specjalności | chemia | ||||||||||||
Pełnione funkcje | Prorektor AGH (1951–1955) | ||||||||||||
Wydział | Wydział Ceramiczny | ||||||||||||
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH | 1983 | ||||||||||||
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH | za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie katalizy heterogenicznej i fizykochemii ciała stałego, jak również za zasługi w powojennej odbudowie Uczelni oraz zainicjowanie powstania krakowskiej szkoły katalizy | ||||||||||||
Odznaczenia i nagrody | Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski | ||||||||||||
|
Prof. zw. dr Adam Jan Bielański (1912–2016)
Dyscyplina/specjalności: chemia
Nota biograficzna
Urodził się 14 grudnia 1912 roku w Krakowie. Zmarł 4 września 2016 roku w Krakowie. Został pochowany w Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim.
Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Imperial College of Science and Technology (Londyn). Doktorat (1945), prof. nadzw. (1954), prof. zw. (1962).
Początkowo pracował jako asystent w Katedrze Chemii Fizycznej i Elektrochemii Akademii Górniczej, potem był pracownikiem naukowo-dydaktycznym (1945–1964). Organizator Wydziału Mineralnego AGH 1950–1951, dziekan Wydziału Ceramicznego AGH w latach 1950-1952, prorektor ds nauczania AGH w latach 1951–1955.
Od 1964 roku profesor UJ, kierownik Katedry Chemii Nieorganicznej, następnie Dyrektor Instytutu Chemii Nieorganicznej. Od 1983 roku emerytowany profesor.
Autor ok. 150 prac z dziedziny katalizy heterogenicznej oraz fizykochemii ciała stałego, opublikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Autor książek "Chemia ogólna i nieorganiczna", "Podstawy chemii nieorganicznej", "Oxygen in Catalysis", autor 2 patentów, promotor 28 prac doktorskich.
Członek PAN (przew. Oddziału PAN w Krakowie); członek korespondent PAN (1965), członek rzeczywisty PAN (1973), członek czynny PAU (1989). Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Chemii Fizycznej PAN w latach 1967–1981.
Doktor honoris causa AGH (1983) i Politechniki Wrocławskiej, profesor honorowy Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Odznaczenia i nagrody
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski , Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Jędrzeja Śniadeckiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Medal Jana Harabaszewskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Medal „Merentibus” UJ, Medal Uniwersytetu w Liege (Belgia), Medal Honorowy za Zasługi dla Województwa Małopolskiego — srebrny
Bibliografia
Książki
- Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 63
- Jubileusz 50-lecia Katedry Górnictwa Odkrywkowego [Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii AGH] : 1964-2014. Kraków 2014, s. 14, [foto]
- Kto jest kim w ceramice : 50 lecie Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki 1949-1999 [AGH]. Kraków 1999, wiele stron, [foto]
- Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 3. Red. L. Mackiewicz, A. Żołna. Warszawa 1993, s. 50
- Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 1. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1984, s. 58
- Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny. Ed. 2. Red. zespół L. Becela [et al.]. Warszawa 1989, s. 85
- Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 25
- Współcześni uczeni polscy : słownik biograficzny. T. 1 : A-G. Red. nauk. J. Kapuścik. Warszawa [ca 1998], s. 105
- Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 619 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
- Złota Księga Nauki Polskiej 1999. Red. K. Pikoń, A. Sokołowska. Gliwice 1999, s. 16-17
Artykuły
- Dziennik Polski 2016, nr 209 (7 IX 2016), s. A12 [nekr.]
- Dziennik Polski 2016, nr 211 (9 IX 2016), s. A14 [nekr.]
- Dziennik Polski 2016, nr 212 (10-11 IX 2016), s. A12 [nekr.]
- Dziennik Polski 2016, nr 215 (14 IX 2016), s. A9 [nekr.]
- Gazeta Wyborcza 2016, nr 209 (7 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6 [nekr.]
- Gazeta Wyborcza 2016, nr 210 (8 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6-7 [nekr.]
- Gazeta Wyborcza 2016, nr 211 (9 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 14 [nekr.]
- Gazeta Wyborcza 2016, nr 212 (10-11 IX 2016) [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 6-7 [nekr.]
- Haber J.: Professor Adam Bielański. Polish Journal of Chemistry 1991, Vol. 65, no. 4, s. 529-530
- Medale za zasługi. Dziennik Polski 2013, nr 117 (21 V 2013), s. A05
- OLO: "Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią się im płaci" 2016, nr 256 (2 XI), [dod.] Gazeta Wyborcza Kraków, s. 4-5, [foto]
- Skowron G.: Zasłużyli się Małopolsce. Dziennik Polski 2013, nr 137 (14 VI 2013), s. A06, [foto]
- Stabach K.: Napisał biblię dla studentów chemii, a po wykładach słuchał Beethovena. Dziennik Polski 2016, nr 212 (10-11 IX 2016) [dod.] Kronika Krakowska s. B4, [foto]
- Wybitni Małopolanie, zasłużone instytucje. Dziennik Polski 2013 nr 111 (14 V 2013), s. A05
- Wykaz osób, które otrzymały Doktoraty Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 18
- Zmarł prof. Bielański - nestor polskich chemików. Dziennik Polski 2016, nr 209 (7 IX 2016), [dod.] Kronika Krakowska s. B2
Inne
- Dyplom nadania DHC AGH (materiały Muzeum AGH)