Jerzy Henryk Litwiniszyn
Szablon:Infobox dhc Prof. zw. dr hab. inż. Jerzy Henryk Litwiniszyn (1914–2000)
Specjalność: mechanika górotworu, aerologia
Urodził się 2 sierpnia 1914 roku w miejscowości Płoki koło Libiąża. Zmarł 12 czerwca 2000 roku w Kielcach. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Studia rozpoczął w 1933 r. na Akademii Górniczej. W 1938 r. uzyskał dyplom inżyniera górniczego, doktorat (1947), habilitacja (1950), prof. nadzw. (1954), prof. zw. (1958).
W 1938 r. Prof. Budryk zaproponował mu pracę w Katedrze Górnictwa I. Początkowo adiunkt w latach 1945–50. W latach 1959–1969 prowadził Katedrę Aerologii i Hydromechaniki Górniczej. Przez wiele lat był przewodniczącym Komitetu Górnictwa PAN, dyrektorem Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, którego był założycielem. Piastował wiele odpowiedziałnych funkcji w międzynarodowych organizacjach, radach naukowych, komitetach redakcyjnych czasopism z zakresu górnictwa i mechaniki. W 1987 roku przeszedł na emeryturę.
Opublikował 248 prac z zakresu mechaniki górotworu; dotyczą one przede wszystkim różnych zjawisk i procesów zachodzących w skałach i w wyrobiskach kopalnianych (wymiana ciepła między skałami a powietrzem i wpływem temperatury skał na temperaturę powietrza kopalnianego, wydzielanie ciepła w wyrobiskach kopalnianych dla oznaczania stanu procesów samozagrzewania węgla, mechanika ośrodka sypkiego). Wypromował 11 doktorów.
Członek Meksykańskiej Akademii Nauk, Austriackiej Akademii Nauk; Profesor honorowy: Changsa Inst. of Mining, Mining Inst. of China. Doktor honoris causa AGH (1979), oraz Montanuniv. Leoben (1990). Członkiem korespondentem PAN został wybrany w 1956 r., a członkiem rzeczywistym w 1966 r. W latach 1977–89 wiceprezes PAN. Członek Polskiej Akademii Umiejętności 1989.
Źródło:
- Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 3. Warszawa 1993. S. 399
- Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994 nr 5. s. 18
- Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1997 nr 42–43. s. 24–26, 35–38
- Nauka Polska 1967 nr 2 (68). s. 67–70
- Archives of Mining Sciences 2005 Vol. 50 special issue. s. 7–15