Stanisław Skarbiński
| Stanisław Skarbiński | |
|---|---|
| Nazwisko | Skarbiński |
| Imię / imiona | Stanisław |
| Tytuły / stanowiska | Inż. |
| Data urodzenia | 1856 |
| Data śmierci | 1925 |
| Dyscyplina/specjalności | przemysłowiec, działacz gospodarczy i społeczny
|
| Odznaczenia i nagrody | Krzyż Komandorski Orderu Polonia Restituta (1924). |
Inż. Stanisław Skarbiński (1856-1925)
Specjalność: przemysłowiec, działacz gospodarczy i społeczny
Urodził się 21 września 1856 roku w Krakowie, zmarł 2 maja 1925 roku w Grodźcu. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Po ukończeniu szkół średnich w Krakowie wstąpił na politechnikę wiedeńską, którą ukończył w 1878 roku jako inżynier-technolog. W tej specjalności rozpoczął pracę w warszawskiej Fabryce Maszyn "Orthwein, Karasiński i S-ka". Od 1880 do 1899 roku pracował jako naczelny dyrektor Fabryki "Portland-Cement" w Grodźcu w Zagłębiu Dąbrowskim. W 1899 roku zorganizował Grodzieckie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Przemysłowych Spółka Akcyjna, które zbudowało kopalnię węgla "Grodziec II". Był aż do śmierci dyrektorem zarządzającym tym przedsiębiorstwem.
Dużą aktywność rozwinął w Radzie Zjazdów Przemysłowców Górniczych i Hutniczych Królestwa Polskiego, najpierw jako członek (1910), wiceprezes (1914), a później prezes (od 1915). Na stanowisku prezesa zdołał obronić i utrzymać jedność Rady Zjazdów mimo podziału Zagłębia na dwie okupacje niemiecką i austriacką.
W czasie I wojny światowej był prezesem Rady Okręgowej Władz Obywatelskich. W latach 1914-1918 był prezesem Stowarzyszenia Techników w Sosnowcu. Współorganizował Związek Górników i Hutników Polskich w 1918 roku. Od 1919 roku był wiceprzewodniczącym Centralnego Związku Polskiego Przemysłu Górnictwa, Handlu i Finansów "Lewiatan".
Był współzałożycielem Akademii Górniczej w Krakowie; dzięki jego inicjatywie i zabiegom Rada Zjazdów Przemysłowców Górniczych i Hutniczych Królestwa Polskiego w grudniu 1919 roku ustanowiła fundusz pomocy materialnej dla studentów Akademii Górniczej w Krakowie, a w latach 1922-1925 spowodowała opodatkowanie wszystkich kopalń na budowę domu profesorskiego oraz laboratorium maszynowego uczelni. Był inicjatorem i częściowym fundatorem bursy dla młodzieży studiującej, mieszczącej się przy ulicy Gramatyka 10, co upamiętnia tablica w holu budynku bursy z roku 1931. Był honorowym członkiem Stowarzyszenia Studentów Akademii Górniczej "Sokół". Doktor honoris causa Akademii Górniczej w Krakowie 1923 (za wybitne zasługi techniczne i organizacyjne).
Autor rozprawy pt. "Uwagi o przedwojennych i obecnych warunkach pracy na większych kopalniach węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim", opublikowanej w Przeglądzie Górniczo-Hutniczym w roku 1921, nr 8.
Źródło:
- Polski Słownik Biograficzny. Warszawa - Kraków 1997. T. 38/1 z. 156. S. 31-33
- Materiały Informacyjne [wyd.] Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. 1969 [nr 5]. s. 93