Mikołaj Czyżewski
Mikołaj Czyżewski | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nazwisko | Czyżewski | ||||||||
Imię / imiona | Mikołaj | ||||||||
Tytuły / stanowiska | Prof. nadzw. dr hab. inż. | ||||||||
Data urodzenia | 1 października 1890 | ||||||||
Miejsce urodzenia | Hadziacz | ||||||||
Data śmierci | 1 grudnia 1954 | ||||||||
Miejsce śmierci | Kraków | ||||||||
Dyscyplina/specjalności | odlewnictwo, koksownictwo | ||||||||
Pełnione funkcje | Dziekan Wydziału Odlewnictwa AGH (1951–53) | ||||||||
Wydział | Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej
| ||||||||
Odznaczenia i nagrody | Złoty Krzyż Zasługi, Państwowa Nagroda II stopnia, Państwowa Nagroda III stopnia | ||||||||
|
Prof. nadzw. dr hab. inż. Mikołaj Czyżewski (1890–1954)
Dyscyplina/specjalności: odlewnictwo, koksownictwo
Nota biograficzna
Urodził się 1 października 1890 roku w Hadziaczu na Ukrainie, zmarł 1 grudnia 1954 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Studiował na Wydziale Chemii Kijowskiego Instytutu Politechnicznego i w 1915 roku uzyskał absolutorium, jednakże wybuch I wojny światowej nie pozwolił Mu na ukończenie studiów. W latach 1914–1917 służył w wojsku. Następnie emigrował do Polski, gdzie w 1933 roku uzyskał obywatelstwo.
W 1921 roku rozpoczął studia na Wydziale Hutniczym Akademii Górniczej. W 1928 roku zdał egzamin dyplomowy i uzyskał stopień inżyniera metalurga. Niemal równocześnie ze studiami pełnił, już od 1 października 1923 roku, funkcję zastępcy asystenta w Zakładzie Opałoznawstwa Wydziału Hutniczego. W 1929 roku został powołany na stanowisko młodszego asystenta, w 1931 roku został starszym asystentem w Katedrze Technologii Ciepła i Paliwa. Z dniem 1 kwietnia 1934 roku otrzymał etat adiunkta. W 1934 roku na Wydziale Hutniczym AG otrzymał stopień doktora nauk technicznych. W 1935 roku habilitował się i został docentem koksownictwa oraz technologii ciepła i paliwa.
6 listopada 1939 roku aresztowany podczas akcji „Sonderaktion Krakau”, został szybko zwolniony - 9 listopada, jako obywatel ukraiński.
W okresie II wojny światowej przebywał w Krakowie i wykładał w Państwowej Szkole Technicznej Górniczo-Hutniczo-Mierniczej.
W okresie okupacji nie podpisał ukraińskiej listy narodowościowej.
Po zakończeniu drugiej wojny światowej zorganizował w AG Katedrę Odlewnictwa, zostając jej pierwszym profesorem nadzwyczajnym (1946).
W latach 1951 - 1953 dziekan Wydziału Odlewnictwa.
Pod Jego kierunkiem przygotowano około 100 prac magisterskich i inżynierskich.
Opublikował 47 prac (indywidualnych i zbiorowych), w tym 7 skryptów.
Zajmował się procesem spalania i obliczaniem wartości opałowej paliw z czasem poświęcając coraz więcej uwagi zagadnieniom koksownictwa, spalaniu koksu oraz procesom żeliwiakowym.
Był prezesem Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Odlewników Polskich (1951), przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Odlewnictwa w Krakowie.
W budynku D-8 Wydziału Odlewnictwa, na parterze, znajduje się tablica poświęcona profesorowi Mikołajowi Czyżewskiemu.
Odznaczenia i nagrody
Złoty Krzyż Zasługi, Państwowa Nagroda II stopnia i Państwowa Nagroda III stopnia
Źródła do biogramu
Książki
- Księga wychowanków i wychowawców Akademii Górniczej w Krakowie (1919-1949). Oprac. J. Sulima-Samujłło. Kraków 1979, s. 33
- Materiały Informacyjne [nr 4]. Komisja Propagandowa Komitetu Obchodu 50-lecia AGH. Kraków 1969, s. 77
- Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. [Z. 1]. Oprac. H. Sieński. Kraków 2018, s. 17-18, [foto]
- Słownik biograficzny techników polskich. Z. 1. Red. A. Jakubowska. Warszawa 1989, s. 33-34
- Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. B. Orłowskiego. Katowice 1986, s. 49-50
- Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 63, [foto]
- Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej : Wydział Hutniczy (1922-1951), Wydział Metalurgiczny (1951-1993), Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej (1993-2005) : jubileusz 90-lecia Wydziału : 1922-2012 [AGH]. Kraków 2012, s. 36, [foto]
- Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : jubileusz 75-lecia Wydziału 1922-1997. Kraków 1997, s. 27-28
- Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939. Pod red. L. Hajdukiewicza. Kraków 1989, s. 279-280, [foto]
- Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 621 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
- Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919-1964). Red. M. Odlanicki-Poczobutt. Kraków 1965, s. 62-66, [foto] (Zeszyty Naukowe. Akademia Górniczo- Hutnicza w Krakowie ; nr 41, z. spec. 4)
Artykuły
- Bolewski A.: Osiągnięcia Akademii Górniczej w Krakowie w okresie 1919-1939 : z kart historii . Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 6-7, s. 5-8
- Dańko R., Górny M..: Wydział Odlewnictwa AGH. Vivat Akademia : AGH 2018 nr 19 grudzień, s. 14-20, [foto]
- Dział Informacyjny Wydziału Odlewnictwa : Odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci prof. dr Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 19. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1959, z. 3, s. 129-130, [foto po str. 128]
- Janowski J.: Dział Informacyjny Wydziału Metalurgicznego AGH za okres 50-lecia Wydziału 1922 - 1972 r. Zeszyty Naukowe AGH ; nr 367. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 277-339
- Kalata C.: X rocznica śmierci prof. inż. Mikołaja Czyżewskiego. Przegląd Odlewnictwa" 1965, nr 1, s. 20
- Kalata C., Olszewski M.: Profesor Mikołaj Czyżewski. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 10. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1957, nr 2, s. 9-11, [foto]
- Nowakowski A., Wnęk Z.: Wspomnienia o zmarłych profesorach Wydziału : Prof. dr inż. Mikołaj Czyżewski (1890-1954). Zeszyty Naukowe AGH ; nr 367. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 39-40
- Olszewski M.: Działalność dydaktyczno-naukowa prof. dra inż. Mikołaja Czyżewskiego. Archiwum Górnictwa i Hutnictwa 1955, T. 3, z. 3, s. 309-315, [foto]
- Olszewski M.: Osiągnięcia naukowe prof. dra inż. Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 3. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1954, z. 1, s. 89-101
- Olszewski M.: Profesor Mikołaj Czyżewski i jego prace naukowe. Przegląd Odlewnictwa 1955, nr 5, s. 130
- Podrzucki C.: Spuścizna naukowa profesora Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 133. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1966, nr 13, s. 11-28
- Podrzucki C.: Zarys historii i prezentacja Wydziału Odlewnictwa AGH. Przegląd Odlewnictwa 1997, nr 7-8, s. 219
- Sieński H.: Profesor Mikołaj Czyżewski : tablice - pamięć wiecznie żywa - część 18. Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 24-25, [foto]
- Tomczyk M.: 75. rocznica "Sonderaktion Krakau". Biuletyn AGH 2014, nr 83, s. 8-9, [foto]
- Uroczystość dla uczczenia X rocznicy śmierci prof. dra inż. Mikołaja Czyżewskiego. Zeszyty Naukowe [wyd. AGH] ; nr 133. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1966, nr 13, s. 144-145
Inne
- Akta osobowe (AGH) – Czyżewski Mikołaj
- Zarząd Cmentarzy Komunalnych. Internetowy Lokalizator Grobów [online] [przeglądany 13.09.2016]. Dostępny w: www.rakowice.eu