Henryk Wincenty Eugeniusz Orkisz
| Henryk Wincenty Eugeniusz Orkisz | |
|---|---|
| Nazwisko | Orkisz |
| Imię / imiona | Henryk Wincenty Eugeniusz |
| Tytuły / stanowiska | Prof. zw. dr hab. |
| Data urodzenia | 22 stycznia 1903 |
| Miejsce urodzenia | Majdan Sieniawski |
| Data śmierci | 18 października 1995 |
| Miejsce śmierci | Kraków |
| Dyscyplina/specjalności | geofizyka |
| Pełnione funkcje | Kierownik Katedry Geofizyki Geologicznej (1963–1968), kierownik Katedry Geofizyki Wiertniczej (1969-1974) Wydziału Geologiczno-Poszukiwawczego AGH |
| Wydział | Wydział Geologiczno-Poszukiwawczy
|
| Odznaczenia i nagrody | Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi |
Prof. zw. dr hab. Henryk Wincenty Eugeniusz Orkisz (1903–1995)
Dyscyplina/specjalności: geofizyka
Nota biograficzna
Urodził się 22 stycznia 1903 roku w Majdanie Sieniawskim (powiat Jarosław). Zmarł 18 października 1995 roku w Krakowie. Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Studiował nauki matematyczno-fizyczne na Uniwersytecia Jana Kazimierza we Lwowie. Tutaj pracował jako młodszy, a później starszy asystent (1927–1939) przy Katedrze Geofizyki i Meteorologii. Doktorat filozofii z zakresu meteorologii uzyskał w UJK u prof. H. Arctowskiego (1927), następnie habilitował się i otrzymał stopień docenta geofizyki i meteorologii (1938). Do 1945 roku wykładał na Lwowskim Uniwersytecie, w kwietniu tego roku przeniósł się do Krakowa.
W 1953 roku podjął pracę na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym AGH, gdzie prowadził wykłady z geofizyki, równocześnie pracując na UJ.
Od 1954 roku był kierownikiem Zakładu Poszukiwawczych Metod Elektrycznych Katedry Geofizyki Geologicznej. W latach 1960-1968 był kierownikiem Katedry Geofizyki Geologicznej, w latach 1969-1974 był kierownikiem Katedry Geofizyki Wiertniczej.
W 1973 roku otrzymał stanowisko prof. zwyczajnego, w tym też roku przeszedł na emeryturę.
Specjalista w zakresie magnetologii i magnetometrii, prowadził również wykłady z metod elektrycznych, geofizyki ogólnej, geofizyki wiertniczej, metod sejsmicznych, grawimetrii. Wykształcił liczne grono geofizyków.
Wykształcił liczne grono absolwentów (magistrów-inżynierów) geofizyki, wypromował 15 doktorów geofizyki. Był recenzentem rozpraw doktorskich i habilitacyjnych, a także opiniował dorobek osób ubiegających się o tytuł profesora.
Był autorem lub współautorem kilkudziesięciu publikacji naukowych oraz wielu opracowań nie ogłoszonych drukiem, a znajdujących się w archiwach Instytutu Geologicznego.
Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Geofizyki PAN, przewodniczącym Sekcji Geofizyki Rady Naukowej Instytutu Naftowego i Gazowniczego, członkiem pionu badawczo-rozwojowego Przedsiębiorstwa Poszukiwań Geofizycznych, członkiem Komisji Nauk Geologicznych Oddziału PAN w Krakowie oraz Polskiego Towarzystwa Geologicznego.
Odznaczenia i nagrody
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi
Źródła do biogramu
Książki
- Informator Stowarzyszenia Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica. Red. W. Longa, K. Norwicz. Kraków 1997, s. 121-123
- Kowalczuk J.: 100-lecie geofizyki polskiej 1895-1995 : kalendarium. Kraków 1999, s. 110-112
- Kowalczuk J.: Lwów i lwowianie : pamiętniki, wspomnienia, relacje, Cz. 3. Kraków 2011, s. 412-417
- Non omnis moriar… : groby profesorów AGH Cmentarz Rakowicki. Z. 2020. Oprac. H. Sieński. Kraków 2020, s. 76-78, [foto]
- [Skład Osobowy AGH … 1954/55]. Kraków 1955, s. 92,54, 98, 102
- [Skład Osobowy AGH … 1960/61]. Kraków 1960, s. 73, 74, 88, 89, 91, 92, 179
- [Skład Osobowy AGH … 1968/69]. Kraków 1968, s. 40
- [Skład Osobowy AGH … 1969/70]. Kraków 1970, s.54, 55
- Szkoły. Nauczyciele. Uczniowie : przyczynek do historii szkolnictwa, oświaty i wychowania na obszarze Kresów Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej. W oprac. J. Kowalczuka. Kraków 2017, s. 249, 276-283, [foto] (Monografia Wydawnictw Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie)
- Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 260, [foto]
- Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska 1946-2016. Red. M. Manecki, E. Hycnar. Kraków 2016, s. 17-18, [foto]
- Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970, s. 625 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
Artykuły
- Biuletyn Rektora [AGH] 1993, nr 4, s. 5
- Konferencje, spotkania, posiedzenia : [Prof. Henryk Orkisz - jubileusz 80-lecia urodzin]. Biuletyn Rektora AGH 1984, styczeń-luty, s. 4-5
- Kowalczuk J.: Henryk Orkisz (1903-1995). Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1996, nr 29, s. 19, [foto]
- Kowalczuk J., Maj S.: Henryk Orkisz (1903-1995). Przegląd Geofizyczny 1997, R. 42, z. 1, s. 73-77, [foto]
- Kowalczuk J., Maj S.: Professor Henryk Orkisz (1903-1995) and his scientific activity in geophysics. Acta Geophysica Polonica 1997, vol. 45, no. 2, s. 165-168, [foto]
Inne
- Aleksandrowicz S. W.: Henryk Orkisz [audycja radiowa]. [Prowadzący] red. J. Stępień. Kraków, Producent: Radio Kraków S.A. [wyemitowano 17.03.2019]. Dostępny w: http://www.radiokrakow.pl/audycje/w-kregu-nauki/audycja-z-dn1703-2019-r/ [17.12.2019]