Wacław Olszak
| Wacław Olszak | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nazwisko | Olszak | ||||||||
| Imię / imiona | Wacław | ||||||||
| Tytuły / stanowiska | Prof. zw. dr hab. inż. | ||||||||
| Data urodzenia | 24 października 1902 | ||||||||
| Miejsce urodzenia | Karwina | ||||||||
| Data śmierci | 8 grudnia 1980 | ||||||||
| Miejsce śmierci | Udine (Włochy) | ||||||||
| Dyscyplina/specjalności | teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia | ||||||||
| Pełnione funkcje | Prodziekan Wydziału Elektro-Mechanicznego AG (1948-1950) | ||||||||
| Wydział | Wydział Elektro-Mechaniczny | ||||||||
| Rok przyznania doktoratu h.c. AGH | 1969 | ||||||||
| Powód przyznania doktoratu h.c. AGH | za zasługi dla rozwoju nauki w zakresie mechaniki ośrodków ciągłych, a w szczególności teorii sprężystości i plastyczności | ||||||||
| Odznaczenia i nagrody | Krzyż Komandorski z Gwiazdą OOP | ||||||||
| |||||||||
Prof. zw. dr hab. inż. Wacław Olszak (1902–1980)
Specjalność: teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia
Życiorys
Urodził się 24 października 1902 r. w Karwinie (obecnie Czechy), zmarł 8 grudnia 1980 r. w Udine (Włochy) i tam też został pochowany. Studiował na Politechnice w Wiedniu, w Konserwatorium Wiedeńskim — wiolinistykę, a także fizykę na uniwersytecie w Paryżu. Studia uzupełniające odbył w Politechnice Warszawskiej. Dyplom inżyniera dróg i mostów uzyskał w 1925 r. Po studiach pracował jako projektant, konstruktor i kierownik wielu poważnych obiektów inżynierskich na terenie Zagłębia Śląskiego i Dąbrowskiego. W 1933 obronił na Politechnice Wiedeńskiej pracę doktorską pt. Exzentrische Kreisrohre, ihre Vervendung u. Berechnung (Rury okrągłe ekscentryczne, ich zastosowanie i obliczenie). Drugą pracę doktorską pt. Sprężyste nieograniczone układy płaskie z otworami kołowymi w zastosowaniu do zagadnień blach płaskich oraz tunelowych i górniczych robót inżynierskich obronił w 1934 na Politechnice Warszawskiej. Habilitował się na AG w 1937 r. Związany z Akademią jako profesor wytrzymałości materiałów — docent Katedry Wytrzymałości Materiałów (1937–52), prof. zw. (1947), Kierownik Katedry i Zakładu Wytrzymałości Materiałów Wydziału Elektro-Mechanicznego (1947–52), kierownik Katedry Budownictwa Stalbetowego i Stalowego Wydziału Architektury (1946–52), przy której utworzył pierwszy w Polsce Zakład Naukowo-Badawczy dla Zagadnień Konstrukcji Wstępnie Sprężonych. W latach 1948-1950 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Elektro-Mechanicznego. W 1952 r. przeszedł do pracy na Politechnice Warszawskiej. Powierzoną sobie Katedrę Wytrzymałości Materiałów przekształcił na pierwszą w kraju w pionie uczelni technicznych Katedrę Teorii Sprężystości i Plastyczności. Od 1969 r. do końca życia był rektorem utworzonego wówczas przy jego współudziale Centre Internationale des Sciences Mechaniques w Udine we Włoszech, ośrodka odgrywającego ważną rolę w kształtowaniu nowych kierunków badań w dziedzinie nauk mechanicznych. Autor ponad 350 prac z zakresu teorii plastyczności, teorii sprężystości, konstrukcji budowlanych, reologii. Stworzył polską szkołę teorii plastyczności.
Członek rzeczywisty i członek prezydium PAN, sekretarz naukowy Wydziału IV Nauk Technicznych PAN (1957–1960), od 1959 r. członek Serbskiej Akademii Nauk i Academie des Sciences, Inscription et Belles Lettres w Tuluzie, oraz Królewskiej Akademii Nauk w Sztokholmie. Doktor Honoris Causa Uniwersytetów w Liege (1963) i Uniw. w Tuluzie (1962), Politechnice w Wiedniu (1965), Akademii Górniczo Hutniczej (1969), Uniw. Technicznego w Dreźnie (1970), Uniw. w Glasgow (1973), Politechniki Warszawskiej (1974), Uniw. w Fredericton (1975) i Politechniki Krakowskiej (1976).
Odznaczenia i nagrody
Medal Fermata Academie des Inscriptions et Belles Lettres w Tuluzie, Krzyż Komandorski OOP, Krzyż Wielki austriackiego orderu „Litteris et Artibus”, Srebrny Medal Czechosłowackiej AN, Krzyż Wielki bułgarskiego Orderu Cyryla i Metodego, wiele innych nagród państwowych.
Źródło:
- Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1998 nr 49. s. 12
- Biogramy uczonych polskich. Cz. 4. Wrocław 1988. S. 255–261
- Uczeni Polscy XIX-XX stulecia. T. 3. Warszawa 1997. S. 295–298
- Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986. S. 155–156
- Nauka Polska 1965 nr 2 (56). s. 42–49
- Biuletyn AGH : magazyn informacyjny Akademii Górniczo-Hutniczej 2010 nr 35. s. 24, portr.
- Słownik biograficzny techników polskich. Z. 20. Warszawa 2009. S. 111–115
- Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919–1967. Kraków 1970. S. 625