Wacław Olszak
Wacław Olszak | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nazwisko | Olszak | ||||||||
Imię / imiona | Wacław | ||||||||
Tytuły / stanowiska | Prof. zw. dr hab. inż. | ||||||||
Tytuły honorowe AGH | Doktor Honoris Causa AGH | ||||||||
Data urodzenia | 24 października 1902 | ||||||||
Miejsce urodzenia | Karwina | ||||||||
Data śmierci | 8 grudnia 1980 | ||||||||
Miejsce śmierci | Udine (Włochy) | ||||||||
Dyscyplina/specjalności | teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia | ||||||||
Pełnione funkcje | Prodziekan Wydziału Elektromechanicznego AG (1948-1950) | ||||||||
Wydział | Wydział Elektromechaniczny | ||||||||
Rok przyznania doktoratu h.c. AGH | 1969 | ||||||||
Powód przyznania doktoratu h.c. AGH | za zasługi dla rozwoju nauki w zakresie mechaniki ośrodków ciągłych, a w szczególności teorii sprężystości i plastyczności | ||||||||
Odznaczenia i nagrody | Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski | ||||||||
|
Prof. zw. dr hab. inż. Wacław Olszak (1902–1980)
Dyscyplina/specjalności: teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia
Nota biograficzna
Urodził się 24 października 1902 roku w Karwinie (obecnie Czechy), zmarł 8 grudnia 1980 roku w Udine (Włochy) i tam też został pochowany.
Studiował na Politechnice w Wiedniu, w Konserwatorium Wiedeńskim — wiolinistykę, a także fizykę na uniwersytecie w Paryżu. Studia uzupełniające odbył na Politechnice Warszawskiej. Dyplom inżyniera dróg i mostów uzyskał w 1925 roku. Po studiach pracował jako projektant, konstruktor i kierownik wielu poważnych obiektów inżynierskich na terenie Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego. W 1933 roku obronił na Politechnice Wiedeńskiej pracę doktorską pt. Exzentrische Kreisrohre, ihre Vervendung u. Berechnung (Rury okrągłe ekscentryczne, ich zastosowanie i obliczenie). Drugą pracę doktorską pt. Sprężyste nieograniczone układy płaskie z otworami kołowymi w zastosowaniu do zagadnień blach płaskich oraz tunelowych i górniczych robót inżynierskich obronił w 1934 roku na Politechnice Warszawskiej.
W 1938 roku habilitował się na Akademii Górniczej. W latach 1938-1939 docent Zakładu Inżynierii i Budownictwa na Wydziale Hutniczym, profesor zwyczajny (1947), Kierownik Katedry i Zakładu Wytrzymałości Materiałów Wydziału Elektromechanicznego (1949–1952), kierownik Katedry Budownictwa Stalbetowego i Stalowego na Wydziale Architektury Wydziałów Politechnicznych (1946–1952), przy której utworzył pierwszy w Polsce Zakład Naukowo-Badawczy dla Zagadnień Konstrukcji Wstępnie Sprężonych. W latach 1948-1950 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Elektromechanicznego.
W 1952 roku przeszedł do pracy na Politechnice Warszawskiej. Powierzoną sobie Katedrę Wytrzymałości Materiałów przekształcił na pierwszą w kraju w pionie uczelni technicznych Katedrę Teorii Sprężystości i Plastyczności.
Od 1969 roku do końca życia był rektorem utworzonego wówczas przy jego współudziale Centre Internationale des Sciences Mechaniques w Udine we Włoszech, ośrodka odgrywającego ważną rolę w kształtowaniu nowych kierunków badań w dziedzinie nauk mechanicznych.
Autor ponad 350 prac z zakresu teorii plastyczności, teorii sprężystości, konstrukcji budowlanych, reologii. Stworzył polską szkołę teorii plastyczności.
Członek rzeczywisty i członek prezydium PAN, sekretarz naukowy Wydziału IV Nauk Technicznych PAN (1957–1960), od 1959 r. członek Serbskiej Akademii Nauk i Academie des Sciences, Inscription et Belles Lettres w Tuluzie, oraz Królewskiej Akademii Nauk w Sztokholmie. Doktor honoris causa Uniwersytetów w Liege (1963) i Uniw. w Tuluzie (1962), Politechnice w Wiedniu (1965), Akademii Górniczo-Hutniczej (1969), Uniw. Technicznego w Dreźnie (1970), Uniw. w Glasgow (1973), Politechniki Warszawskiej (1974), Uniw. w Fredericton (1975) i Politechniki Krakowskiej (1976).
Odznaczenia i nagrody
Medal Fermata Academie des Inscriptions et Belles Lettres w Tuluzie, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Medal Niepodległości, Krzyż Wielki austriackiego orderu „Litteris et Artibus”, Srebrny Medal Czechosłowackiej AN, Krzyż Wielki bułgarskiego Orderu Cyryla i Metodego, wiele innych nagród państwowych
Źródła do biogramu
Książki
- Biogramy uczonych polskich : materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN. Cz. 4 : Nauki techniczne. Oprac. A. Śródka, P. Szczawiński. Wrocław 1988, s. 255-261, [foto]
- Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 699
- Engel Z.: Sześćdziesiąt lat minęło... Kraków 2012, s. 63-64, 217, [foto]
- Materiały konferencji: Jubileusz Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, Kraków, czerwiec 2002 [AGH]. Eds. Z. W. Engel, S. Wolny. Kraków 2002, s. 228 Eds. Z. W. Engel, S. Wolny. Kraków 2002, s. 230-231, [foto]
- [Skład Osobowy Akademii Górniczej ...1938/39], Kraków 1938, s. 63
- [Skład Osobowy Akademii Górniczej ...1947/48], Kraków 1947, s. 8
- Słownik biograficzny techników polskich. Z. 20. Red. nacz. J. Piłatowicz. Warszawa 2009, s.111-115
- Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. B. Orłowskiego. Katowice 1986, s. 155-156
- Śródka A.: Uczeni polscy XIX-XX stulecia. T. 3 : M-R. Warszawa 1997, s. 295-298, [foto]
- Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 258
- Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : informator. [AGH]. Kraków 1994, s. 27, [foto]
- Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919–1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970. s. 92, 148, 625 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
Artykuły
- Bolewski A.: Osiągnięcia Akademii Górniczej w Krakowie w okresie 1919-1939 : z kart historii. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1996, nr 6-7, s. 5-8
- Bolewski A.: Udział Polaków z Zaolzia w powstaniu i życiu Akademii Górniczej w Krakowie. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1998, nr 49, s. 12-13, [foto]
- Doktorzy honoris causa wypromowani przez Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 108, s. 10
- Engel Z. W.: Półwiecze działalności Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2002, nr 108, s. 6-10
- Germain P.: Wacław Olszak (1902-1980). Nauka Polska 1983, nr 5, s. 143-147
- Janowski J.: Dział Informacyjny Wydziału Metalurgicznego AGH za okres 50-lecia Wydziału 1922 - 1972 r. Zeszyty Naukowe AGH ; nr 367. [Seria] Metalurgia i Odlewnictwo 1973, z. 51, s. 277-339
- Kajfasz S.: Wacław Olszak. Nauka Polska 1965, nr 2, s. 42-49, [foto]
- Karwat B.: Pamiętajmy o naszych nauczycielach. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 2010, nr 35. s. 24, [foto]
- Kwieciński M.: O profesorze Wacławie Olszaku. Archiwum Inżynierii Lądowej 1980 T. 26, z. 3, s. I-IV
- Sawczuk A.: Wacław Olszak 1902-1980. Nauka Polska. 1981, R. 29, nr 3-4, s. 211-215
- Wykaz osób, które otrzymały doktoraty honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH 1994, nr 5, s. 18