Wacław Olszak
| Wacław Olszak | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nazwisko | Olszak | ||||||||
| Imię / imiona | Wacław | ||||||||
| Tytuły / stanowiska | Prof. zw. dr hab. inż. | ||||||||
| Data urodzenia | 24 października 1902 | ||||||||
| Miejsce urodzenia | Karwina | ||||||||
| Data śmierci | 8 grudnia 1980 | ||||||||
| Miejsce śmierci | Udine (Włochy) | ||||||||
| Dyscyplina/specjalności | teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia | ||||||||
| Pełnione funkcje | Prodziekan Wydziału Elektro-Mechanicznego AG (1948-1950) | ||||||||
| Wydział | Wydział Elektro-Mechaniczny | ||||||||
| Rok przyznania doktoratu h.c. AGH | 1969 | ||||||||
| Powód przyznania doktoratu h.c. AGH | za zasługi dla rozwoju nauki w zakresie mechaniki ośrodków ciągłych, a w szczególności teorii sprężystości i plastyczności | ||||||||
| Odznaczenia i nagrody | Krzyż Komandorski OOP | ||||||||
| |||||||||
Prof. zw. dr hab. inż. Wacław Olszak (1902–1980)
Specjalność: teoria plastyczności, teoria sprężystości, konstrukcje budowlane, reologia
Nota biograficzna
Urodził się 24 października 1902 roku w Karwinie (obecnie Czechy), zmarł 8 grudnia 1980 roku w Udine (Włochy) i tam też został pochowany.
Studiował na Politechnice w Wiedniu, w Konserwatorium Wiedeńskim — wiolinistykę, a także fizykę na uniwersytecie w Paryżu. Studia uzupełniające odbył w Politechnice Warszawskiej. Dyplom inżyniera dróg i mostów uzyskał w 1925 roku. Po studiach pracował jako projektant, konstruktor i kierownik wielu poważnych obiektów inżynierskich na terenie Zagłębia Śląskiego i Dąbrowskiego. W 1933 roku obronił na Politechnice Wiedeńskiej pracę doktorską pt. Exzentrische Kreisrohre, ihre Vervendung u. Berechnung (Rury okrągłe ekscentryczne, ich zastosowanie i obliczenie). Drugą pracę doktorską pt. Sprężyste nieograniczone układy płaskie z otworami kołowymi w zastosowaniu do zagadnień blach płaskich oraz tunelowych i górniczych robót inżynierskich obronił w 1934 roku na Politechnice Warszawskiej.
Habilitował się na AG w 1937 roku Związany z Akademią jako profesor wytrzymałości materiałów — docent Katedry Wytrzymałości Materiałów (1937–52), prof. zw. (1947), Kierownik Katedry i Zakładu Wytrzymałości Materiałów Wydziału Elektro-Mechanicznego (1947–52), kierownik Katedry Budownictwa Stalbetowego i Stalowego Wydziału Architektury (1946–52), przy której utworzył pierwszy w Polsce Zakład Naukowo-Badawczy dla Zagadnień Konstrukcji Wstępnie Sprężonych. W latach 1948-1950 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Elektro-Mechanicznego.
W 1952 r. przeszedł do pracy na Politechnice Warszawskiej. Powierzoną sobie Katedrę Wytrzymałości Materiałów przekształcił na pierwszą w kraju w pionie uczelni technicznych Katedrę Teorii Sprężystości i Plastyczności.
Od 1969 roku do końca życia był rektorem utworzonego wówczas przy jego współudziale Centre Internationale des Sciences Mechaniques w Udine we Włoszech, ośrodka odgrywającego ważną rolę w kształtowaniu nowych kierunków badań w dziedzinie nauk mechanicznych. Autor ponad 350 prac z zakresu teorii plastyczności, teorii sprężystości, konstrukcji budowlanych, reologii. Stworzył polską szkołę teorii plastyczności.
Członek rzeczywisty i członek prezydium PAN, sekretarz naukowy Wydziału IV Nauk Technicznych PAN (1957–1960), od 1959 r. członek Serbskiej Akademii Nauk i Academie des Sciences, Inscription et Belles Lettres w Tuluzie, oraz Królewskiej Akademii Nauk w Sztokholmie. Doktor honoris causa Uniwersytetów w Liege (1963) i Uniw. w Tuluzie (1962), Politechnice w Wiedniu (1965), Akademii Górniczo Hutniczej (1969), Uniw. Technicznego w Dreźnie (1970), Uniw. w Glasgow (1973), Politechniki Warszawskiej (1974), Uniw. w Fredericton (1975) i Politechniki Krakowskiej (1976).
Odznaczenia i nagrody
Medal Fermata Academie des Inscriptions et Belles Lettres w Tuluzie, Krzyż Komandorski OOP z Gwiazdą, Krzyż Wielki austriackiego orderu „Litteris et Artibus”, Srebrny Medal Czechosłowackiej AN, Krzyż Wielki bułgarskiego Orderu Cyryla i Metodego, wiele innych nagród państwowych.
Bibliografia
Książki
- Biogramy uczonych polskich : materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN. Cz. 4 : Nauki techniczne. Oprac. Andrzej Śródka, Paweł Szczawiński. Wrocław 1988, s. 255-261, [foto]
- Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 699
- Jubileusz Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki : materiały konferencji. [AGH]. Kraków, czerwiec 2002. Eds. Z. W. Engel, S. Wolny. Kraków 2002, s. 230-231, [foto]
- [Skład Osobowy Akademii Górniczej ...1947/48], Kraków 1947, s. 8
- Słownik biograficzny techników polskich. Z. 20. Red. J. Piłatowicz. Warszawa 2009, s.111-115
- Słownik polskich pionierów techniki. Pod red. Bolesława Orłowskiego. Katowice 1986, s. 155-156
- Śródka A.: Uczeni polscy XIX-XX stulecia. T. 3 : M-R. - Warszawa 1997, s. 295-298, [foto]
- Wydział Metalurgii i Inżynierii Materiałowej : informator. [AGH]. Kraków1994, s. 27, [foto]
- Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919–1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970. s. 625 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969)
Artykuły
- Bolewski A.: Osiągnięcia Akademii Górniczej w Krakowie w okresie 1919-1939 : z kart historii. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH. 1996, nr 6-7, s. 5-8
- Bolewski A.: Udział Polaków z Zaolzia w powstaniu i życiu Akademii Górniczej w Krakowie. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH. 1998, nr 49, s. 12-13, [foto]
- Germain P.: Wacław Olszak (1902-1980). Nauka Polska. 1983, nr 5, s. 143-147
- Kajfasz S.: Wacław Olszak. Nauka Polska. 1965, nr 2, s. 42-49, [foto]
- Karwat B.: Pamiętajmy o naszych nauczycielach. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH. 2010, nr 35. s. 24, [foto]
- Wykaz osób, które otrzymały doktoraty honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH. 1994, nr 5, s. 18