Posąg Św. Barbary
„ „barbara” po łacinie znaczy cudzoziemka, mieszkanka z poza Grecji. Legenda głosi, że Św. Barbara, córka bogatego człowieka, potajemnie przyjęła chrześcijaństwo i złożyła ślub dozgonnej czystości. Było to za panowania cesarza Maksymiana Galeriusza (305-311) w czasie najkrwawszych prześladowań chrześcijan. Ojciec obawiając się o swój majątek, pozycję i życie głodził ją w wieży swego zamku, a gdy to zawiodło oddał pod sąd, a wyrok skazujący Barbarę na ścięcie sam wykonał. Prawdopodobnie ta nietypowa śmierć z ręki własnego ojca rozsławiła Jej cześć. Św. Barbara jest patronką ludzi narażonych na nagłą i niespodziewaną śmierć, jak: górnicy, hutnicy, marynarze, żołnierze, kamieniarze, więźniowie itp. Najwspanialszy kościół ma Św. Barbara w Czechosłowacji w miejscowości Kutna Hora, potężny gotyk z XIV wieku...”
Ks. Wincenty Zaleski SDB: ”Święci na każdy dzień”.
Wyd. Salezjańskie, Łódź, 1982.
„...Patronami poszczególnych kopalń czy ośrodków górniczych byli różni święci: w Harcu - Św. Wolfgang i Andrzej, w Mansfeld - Św. Jerzy, w Salzburgu - Św. Rupert, w Czechach - Św. Mikołaj... Kult Św. Barbary w Polsce odnotowany został w pierwszej połowie XIV w. - w 1341 r. ufundowany został kościół szpitalny w Nysie. W literaturze staropolskiej (M. Rej) i w przysłowiach uwidacznia się Jej popularność, acz występuje tam ona, jako patronka ludzi „wodnych” (flisaków, przewoźników i marynarzy. Wg. Karola Mainka punktem wyjścia dla kultu Św. Barbary miało być istniejące od 1744 r. w Tarnowskich Górach bractwo Św. Barbary, patronki pomocnej w godzinę śmierci...Stąd przedostać się miał ten kult na poszczególne kopalnie...W drugiej połowie XVII wieku związek Św. Barbary z górnictwem był już dość szeroko rozpowszechniony.„
Józef Ligęza i Maria Żwirska: „Zarys kultury górniczej”
Wyd. Śląsk, Górny Śląsk, Zagłębie Dąbrowskie, 1964.
Sześciometrowy posąg Św. Barbary na dachu gmachu głównego Akademii Górniczo-Hutniczej jest drugim pomnikiem tej świętej w tym miejscu. Pierwszy, z ręcznie kutej i spawanej blachy miedzianej, częściowo złoconej, dzieło Stefana Zbigniewicza, umieszczony na dachu Akademii Górniczej 24 sierpnia 1939 r., został usunięty przez hitlerowców w styczniu 1940 r. Obecny, wykonany przez rzeźbiarza Jana Sieka według pierwowzoru, ale w całości z miedzi, postawiono 30 maja 1999 r. Inicjatywa odbudowy pomnika pochodziła od dwóch profesorów AGH, Kazimierza Czopka i Antoniego Pasierba. Natomiast decyzję o jego odbudowie i o umieszczeniu na dachu gmachu głównego wydał ówczesny Rektor AGH Prof. Ryszard Tadeusiewicz. Figurę poświęcił 17 czerwca 1999 r. Jan Paweł II podczas szóstej pielgrzymki do ojczyzny.
"100 lat AGH w fotografii"
Dział Informacji i Promocji Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Kraków, 2019.
"Święta Barbara ponad AGH"
Blog prof. R. Tadeusiewicza
Prezentacja autorstwa: prof. Stanisława Majewskiego. W prezentacji wykorzystano fotografie:
- archiwum Instytutu Sztuki PAN
- archiwum Ośrodka Historii Techniki AGH
- Stanisława Godynia
- Stanisława Majewskiego
- Zbigniewa Sulimy - BIP AGH