Biblioteka Główna

Z Historia AGH
Biblioteka Główna
Rok założenia 1922
Logo Plik:Logo BG AGH.jpg
Przekształcony na:


100 lat Biblioteki Głównej AGH

Biblioteka Główna Akademii Górniczo-Hutniczej jest największą biblioteką techniczną w Krakowie i jedną z największych w Polsce. Jej dzieje związane są z historią i etapami rozwoju Uczelni.

Biblioteka powstała w roku akademickim 1921/22 powołana przez Senacką Komisję Biblioteczną. Początkowo mieściła się w budynku przy ul. Loretańskiej 18, następnie ul. Smoleńsk 7. W 1929 roku zbiory zostały przeniesione do pomieszczenia w nowo powstałym gmachu Akademii Górniczej przy al. Mickiewicza 30.

Księgozbiór zapoczątkowały dary od wielu osób prywatnych, głównie profesorów Akademii, instytucji w kraju i za granicą; m.in. Maria Skłodowska-Curie, działając w ramach Komitetu Współpracy Intelektualnej Ligii Narodów, zorganizowała wymianę czasopism francuskich w zamian za publikacje naukowe pracowników Uczelni. Tą drogą księgozbiór wzbogacił się o czasopismo Revue de Métallurgie - prenumerowane do dnia dzisiejszego. W 1938 roku księgozbiór Biblioteki liczył ponad 17 tysięcy tomów, w tym 5 tysięcy woluminów czasopism.

W czasie II wojny światowej zbiory zostały zdeponowane w Bibliotece Jagiellońskiej. Pomimo zakazu władz Generalnego Gubernatorstwa były konspiracyjnie wypożyczane studentom i pracownikom Akademii Górniczej, bowiem Uczelnia nie zawiesiła swojej działalności i pracownicy nadal prowadzili tajne nauczanie.

Po wojnie księgozbiór Biblioteki powrócił do odrestaurowanego po zniszczeniach wojennych głównego gmachu Uczelni (w wyniku zawieruchy wojennej pomniejszył się on około 25%).

W 1949 roku nastąpiła zmiana nazwy Uczelni na Akademia Górniczo-Hutnicza. W tymże roku kierownikiem, a następnie dyrektorem Biblioteki został Władysław Piasecki, który funkcję tę pełnił do 1972 roku. Dzięki jego staraniom został zbudowany wolno stojący budynek biblioteczny, którego uroczyste otwarcie nastąpiło 3 maja 1966 roku. W 1987 roku budynek otrzymał imię Władysława Piaseckiego.


Otwarcie nowego gmachu Biblioteki Głównej AGH - 3 maja 1966 (wybór dokumentów)

Po przeprowadzeniu się do nowych pomieszczeń rozpoczął się dynamiczny rozwój Biblioteki. W wyniku uruchamiania na AGH nowych kierunków kształcenia powiększał się księgozbiór i poszerzała jego tematyka.

Lata 90. wiążą się z rozwojem komputeryzacji. Zastosowano ją do wszystkich nieomal procesów bibliotecznych od rejestracji nabytków poczynając, poprzez katalogowanie, informację o zbiorach, elektroniczną rejestrację wypożyczeń i zwrotów, na organizacji dostępu do światowych zasobów elektronicznych kończąc.

W latach 1996-1999 przeprowadzono remont wewnątrz Biblioteki, powiększając powierzchnie czytelń specjalistycznych oraz zmieniono układ funkcjonalny podstawowych agend bibliotecznych. W 2010 roku rozpoczęto modernizację głównej elewacji budynku oraz podjęto decyzję o dobudowaniu w następnym etapie, od strony północnej segmentu o szerokości około 7 m i remoncie kapitalnym. Od lutego 2014 roku Biblioteka zaczęła funkcjonować w pełnym zakresie, a w marcu odbyło się uroczyste otwarcie budynku.

Po rozbudowie powierzchnia Biblioteki wynosi 6100 m2, a w wyniku rozbudowy nastąpiły istotne zmiany w zakresie obsługi użytkowników oraz organizacji dostępu do zbiorów. Funkcjonujące dotąd jako oddzielne wypożyczalnie dla studentów i pracowników połączono w jedną wspólną agendę. Czytelnię czasopism i ogólną połączono w jedną, dwupoziomową Czytelnię Główną (97 miejsc, w tym 4 miejsca do indywidualnej pracy naukowej). Połączono również działające oddzielnie czytelnie: kartograficzną, oraz norm i patentów w Czytelnię Norm, Patentów i Zbiorów Kartograficznych (42 miejsca). W ramach Oddziału Zbiorów Specjalnych funkcjonuje Ośrodek Informacji Patentowej (PATLIB) i Punkt Informacji Normalizacyjnej (PIN). Powiększono również Czytelnię Książek Własnych, pełniącą także rolę Sali konferencyjnej z własnym systemem audiowizualnym. Utworzono Strefę Wolnego Dostępu, gdzie zgromadzono około 60 000 podręczników z możliwością samodzielnych wypożyczeń za pomocą urządzeń samoobsługowych. W 2015 roku do Biblioteki Głównej przeniesiono Bibliotekę Pracowniczą i włączono, jako wydzieloną inwentarzowo kolekcję, do zbiorów BG. Z myślą o czytelnikach niepełnosprawnych zastosowano wiele rozwiązań ułatwiających korzystanie z Biblioteki. Zaowocowało to przyznaniem budynkowi Biblioteki wyróżnienia Urzędu Rady Miasta w konkursie „Kraków bez barier 2013” w kategorii „budynki użyteczności publicznej”.

W 2013 roku rozpoczęto prace koncepcyjne i opracowano ramowy program projektu „Repozytorium AGH”. W 2015 roku pracownicy BG rozpoczęli wprowadzanie do Repozytorium materiałów oraz plików z pisemnymi pracami dyplomowymi z poszczególnych wydziałów. W ramach tego projektu prowadzony jest portal „Historia AGH”, w którym zamieszczane są biogramy osób związanych z AGH i jej historią wraz z wykazem literatury na ich temat.

Pracownicy Biblioteki biorą aktywny udział w wielu przedsięwzięciach lokalnych (głównie w ramach Krakowskiego Zespołu Bibliotecznego) i ogólnopolskich (m.in. inicjowanych przez Radę Wykonawczą Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich), uczestniczą w tworzeniu narodowego katalogu centralnego NUKAT, opracowaniu standardów funkcjonowania bibliotek naukowych w Polsce, pracach związanych z digitalizacją zbiorów itd. Jednym z najważniejszych zadań statutowych BG jest rejestrowanie dorobku naukowego pracowników uczelni. Wydawana przez wiele lat w formie drukowanej „Bibliografia Publikacji Pracowników AGH” od 2001 roku dostępna jest on-line. Poza tym Biblioteka rozwija działalność w zakresie organizacji kiermaszy charytatywnych, konferencji, prelekcji, czy wystaw tematycznych:

Poza Biblioteką Główną w Akademii Górniczo-Hutniczej działa 15 bibliotek wydziałowych, 2 biblioteki instytutowe i 3 biblioteki jednostek pozawydziałowych.

(Tekst na podstawie: Historia Biblioteki [online] [przeglądany 07.02.2022]. Dostępny w: http://www.bg.agh.edu.pl/pl/p_historia)

Dyrektorzy

 FunkcjaRok odRok do
Oskar NowotnyKierownik19251939
Władysław ŁoskiewiczKierownik19451947
Stanisław JaskólskiKierownik19471949
Władysław PiaseckiKierownik19491954
Władysław PiaseckiDyrektor19541972
Marian Ludwik GórkiewiczDyrektor19721980
Andrzej Michał SzewczykDyrektor19811982
Maria Świerczyńska-BoisseDyrektor19821996
Anna KegelDyrektor19961998
Ewa Dobrzyńska-LankoszDyrektor19982018
Jerzy KrawczykDyrektor20182021

Osoby związane z biblioteką

Stanisława Borucka, Maria Czuj (Czujowa), Ewa Dobrzyńska-Lankosz, Marian Ludwik Górkiewicz, Adam Jerzy Grudziński, Jan Edward Gyurcsak, Helena Jarecka, Stanisław Jaskólski, Anna Kegel, Jerzy Krawczyk, Maria Kuszowa-Służewska, Władysław Łoskiewicz, Anna Machalska-Garbacz, Krystyna Miroszewska, Oskar Nowotny, Władysław Piasecki, Wanda Pindlowa, Anna Puciata, Elżbieta Jadwiga Ryl-Hrapkowicz, Maria Szawłowska, Andrzej Michał Szewczyk, Maria Świerczyńska-Boisse, Janina Wawrykiewicz, Danuta Zbroja, Zofia Żebrowska

Biblioteka Główna AGH na archiwalnych zdjęciach

(Opisy do zdjęć na podstawie książki - Krawczyk J., Janczak B., Dudziak-Kowalska M.: Bibliotekarze w dziewięćdziesięcioleciu Akademii Górniczo-Hutniczej. Kraków 2009. Opis wyświetli się po najechaniu kursorem na zdjęcie)

Początki (l. 1922 - 1929)


Bibliografia

Książki

  • Biblioteka Główna. W: Z dziejów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w latach 1919-1967. Oprac. J. Sulima-Samujłło oraz zespół aut. Kraków 1970 (Wydawnictwa Jubileuszowe 1919-1969), s. 596-597
  • Dokument 91. 1922 październik 22, Kraków. Posiedzenie Komisji Bibliotecznej Akademii Górniczej. W: Siwik A., Artymiak R., Kwiek J.: "Podejmując rozpoczęte dzieło..." : Akademia Górnicza 1919-1939 : dokumenty [2]. Kraków 2014, s. 283-287
  • Dokument 127. 1932 kwiecień 11, Kraków. Sprawozdanie Biblioteki Akademii Górniczej za rok akademicki 1930/1931 i 1931/1932. W: Siwik A., Artymiak R., Kwiek J.: "Podejmując rozpoczęte dzieło..." : Akademia Górnicza 1919-1939 : dokumenty [2]. Kraków 2014, s. 371-373
  • Dokument 129. 1933 luty 17, Kraków. Sprawozdanie Biblioteki Akademii Górniczej za rok akademicki 1932/1933. W: Siwik A., Artymiak R., Kwiek J.: "Podejmując rozpoczęte dzieło..." : Akademia Górnicza 1919-1939 : dokumenty [2]. Kraków 2014, s. 376-378
  • Dudziak-Kowalska M., Janczak B., Krawczyk J.: Nie tylko bibliotekarze...: pracownicy bibliotek Akademii Górniczo-Hutniczej w stuleciu Uczelni. Kraków 2019, [foto]
  • Informator : Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie. Kraków 1969 (Wydawnictwa jubileuszowe 1919-1969), s. 128-129
  • Informator o działalności naukowej Akademii Górniczo-Hutniczej w roku 1990. Oprac. A. Kegel, S. Mayerhofer, M. Świerczyńska. Kraków 1991, s. 455-457
  • Informator o działalności naukowej Akademii Górniczo-Hutniczej w roku 1989. Oprac. A. Kegel, S. Mayerhofer, M. Świerczyńska. Kraków 1990, s. 519-521
  • Informator o działalności naukowej Akademii Górniczo-Hutniczej w roku 1988. Oprac. A. Kegel, S. Mayerhofer, M. Świerczyńska. Kraków 1989, s. 485-487
  • Informator o działalności naukowej Akademii Górniczo-Hutniczej w roku 1987. Oprac. A. Kegel, S. Mayerhofer, M. Świerczyńska. Kraków 1988, s. 473-475
  • Informator o działalności naukowej Akademii Górniczo-Hutniczej w roku 1986. Oprac. A. Kegel, S. Mayerhofer, M. Świerczyńska. Kraków 1987, s. 507-509
  • Informator o działalności naukowej Akademii Górniczo-Hutniczej w roku 1985. Oprac. A. Kegel, S. Mayerhofer, M. Świerczyńska. Kraków 1986, s. 473-475
  • Informator o działalności naukowej Akademii Górniczo-Hutniczej w roku 1984. Red. A. Kegel, M. Świerczyńska. Kraków 1985, s. 509-510
  • Krawczyk J., Janczak B., Dudziak-Kowalska M.: Bibliotekarze w dziewięćdziesięcioleciu Akademii Górniczo-Hutniczej. Kraków 2009, [foto]
  • [Skład Osobowy AGH ... 1953/1954]. Kraków 1954, s. 6-7, 179
  • [Skład Osobowy AGH ... 1954/1955]. Kraków 1955, s. 238
  • [Skład Osobowy AGH ... 1955/1956]. Kraków 1956, s. 280
  • [Skład Osobowy AGH ... 1956/1957]. Kraków 1957, s. 264
  • [Skład Osobowy AGH ... 1957/1958]. Kraków 1958, s. 21, 31, 244-245
  • [Skład Osobowy AGH ... 1958/1959]. Kraków 1959, s. 16, 236-237
  • [Skład Osobowy AGH ... 1959/1960]. Kraków 1959, s. 10, 228
  • [Skład Osobowy AGH ... 1960/1961]. Kraków 1960, s. 32, 170
  • [Skład Osobowy AGH ... 1961/1962]. Kraków 1964, s. 56
  • [Skład Osobowy AGH ... 1962/1963]. Kraków 1963, s. 90-91
  • [Skład Osobowy AGH ... 1963/1964]. Kraków 1964, s. 204-205
  • [Skład Osobowy AGH ... 1964/1965]. Kraków 1965, s. 257-259
  • [Skład Osobowy AGH ... 1965/1966]. Kraków 1967, s. 193-194
  • [Skład Osobowy AGH ... 1966/1967]. Kraków 1967, s. 82-83
  • [Skład Osobowy AGH ... 1967/1968]. Kraków 1968, s. 89-91
  • [Skład Osobowy AGH ... 1968/1969]. Kraków 1969, s. 100-101
  • [Skład Osobowy AGH ... 1969/1970]. Kraków 1970, s. 31, 110-111
  • [Skład Osobowy AGH ... 1970/1971]. Kraków 1971, s. 110-111
  • [Skład Osobowy AGH ... 1971/1972]. Kraków 1972, s. 133-134
  • [Skład Osobowy AGH ... 1973]. Kraków 1973, s. 53
  • [Skład Osobowy AGH ... 1974/1975]. Kraków 1975, s. 124-126
  • [Skład Osobowy AGH ... 1976]. Kraków 1976, s. 65
  • [Skład Osobowy AGH ... 1978/1979]. Kraków 1979, s. 140-142
  • [Skład Osobowy AGH ... 1979/1980]. Kraków 1980, s. 127-129
  • [Skład Osobowy AGH ... 1982/1983]. Kraków 1983, s. 139-141
  • [Skład Osobowy AGH ... 1986/1987]. Kraków 1986, s. 141-143
  • [Skład Osobowy AGH ... 1994]. Kraków 1994, s. 121-125
  • [Skład Osobowy AGH ... 1998]. Kraków 1998, s. 139-142
  • [Skład Osobowy AGH ... 2003]. Kraków 2003, s. 137-140

Artykuły

  • Dobrzyńska-Lankosz E.: Biblioteka Główna - sprawozdanie za rok 1998. Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH [online] 1999, nr 69, s. 7-9, [przeglądany 13.10.2020]. Dostępny w: https://www.cri.agh.edu.pl/kadra/bip/69/
  • Krawczyk J.: Biblioteki Akademii Górniczo-Hutniczej w stulecie uczelni. Bibliotekarz 2020 nr 2 s. 25-31, foto
  • Sieński H.: Jan Paweł II. Nauczanie. Związki z AGH : wystawa w Bibliotece Głównej AGH. Vivat Akademia : AGH [online] 2018, nr 19, s. 60-62, [foto] [przeglądany 14.01.2021]. Dostępny w: http://vivat.agh.edu.pl/vivatpdf/vivat_019.pdf
  • Sieński H.: O bibliotece, w bibliotece - wystawa i prelekcja w Bibliotece Głównej AGH. Vivat Akademia : AGH [online] 2016, nr 15, s. 31-33, [foto] [przeglądany 14.01.2021]. Dostępny w: http://vivat.agh.edu.pl/vivatpdf/vivat_015.pdf
  • Sieński H.: Święty Jan Paweł II w pamięci krakowskich kolekcjonerów : wystawa w Bibliotece Głównej AGH. Vivat Akademia : AGH [online] 2015, nr 13, s. 13-15, [foto] [przeglądany 14.01.2021]. Dostępny w: http://vivat.agh.edu.pl/vivatpdf/vivat_013.pdf

Inne

Źródła (w układzie chronologicznym)

Sprawozdanie z 9-go posiedzenia Komisji Bibliotecznej z dn. 22 X 1922 r.
Sprawozdanie z posiedzenia Komisji Bibliotecznej dnia 25 maja 1925 r
Protokół z posiedzenia Komisji Bibliotecznej z dn. 11 IV 1932 r.
Protokół z posiedzenia Komisji Bibliotecznej z dn. 17 II 1933 r.
Sprawozdanie z 9 go posiedzenia Komisji Bibliotecznej dnia 22 X 1922.pdf
Sprawozdanie z posiedzenia Komisji Bibliotecznej dnia 25 maja 1925 r.pdf
Protokół z posiedzenia Komisji Bibliotecznej z dn. 11 IV 1932 r.pdf
Protokół z posiedzenia Komisji Bibliotecznej z dn 17 II 1933.pdf

stan na dzień 02.02.2022